در این نوشته می خوانید:
مساله تاثیر سیگار بر ارتودنسی از جمله مسائلی است که در اشخاص تحت درمان بسیار اهمیت دارد. در بسیاری از مواقع ممکن است شخصی که برای درمان ارتودنسی اقدام می کند، به سیگار یا مصرف قلیان اعتیاد داشته باشد. در این صورت، سوال مهمی که پیش می آید این است که آیا مصرف سیگار می تواند بر روند درمان او اثرگذار باشد یا خیر. اصلا با وجود ابزار ارتودنسی آیا امکان مصرف سیگار وجود دارد؟
در این مقاله قصد داریم تا به بررسی تاثیر سیگار بر ارتودنسی پرداخته و سوالات موجود را پاسخ دهیم. توجه داشته باشید که تنها سیگار کشیدن در درمان ارتودنسی مهم نیست و این مساله درباره تمامی محصولاتی که توتون و تنباکو دارند، مانند قلیان، صدق خواهد کرد. در پایان این مقاله خواهیم دید که آیا مصرف سیگار و قلیان در حین درمان ارتودنسی کار صحیحی است یا خیر.
درمان ارتودنسی یکی از مهم ترین و البته تخصصی ترین درمان های دندانپزشکی به شمار می رود که باید توسط یک متخصص ارتودنسی مجرب و ماهر انجام گیرد. بهم ریختگی دندان ها و نامنظمی هایی که می تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد، از جمله دلایلی هستند که فرد را ملزم به انجام درمان ارتودنسی می کنند.
گفتار نامناسب و یا ادای نامفهوم کلمات دو مورد از مشکلاتی است که در اثر بی نظمی دندان ها به وجود می آید. سوت زدن به هنگام تلفظ برخی حروف نیز یکی از عوارض آزار دهنده ای است که در اثر بهم ریختگی دندان ها می تواند به وجود آید. از طرفی، گاهی به خاطر اینکه دندان ها در سر جای صحیح خود نیستند، به هنگام جویدن غذا و یا در حال حرف زدن، ناحیه داخل گونه دچار گزیدگی می شود. هر کدام از این عوامل به خودی خود می توانند دلیل قانع کننده ای برای انجام درمان ارتودنسی باشند.
به این ترتیب، هر شخصی در هر سنی می تواند به منظور مرتب کردن دندان های خود و یا رفع ناهنجاری های ناحیه فک ها، طراحی خط لبخندی زیبا و کامل و در نهایت داشتن اعتماد به نفس بیشتر نسبت به قبل، برای انجام ارتودنسی اقدام نماید.
با درک این نکته که ارتودنسی در چه مواردی مفید است و چقدر می تواند ضرورت داشته باشد، می توان تاثیر سیگار بر ارتودنسی را بهتر بررسی کرد.
همه ما می دانیم که کشیدن سیگار، صرف نظر از داشتن ابزار ارتودنسی در دهان، می تواند همه ارگان های بدن را درگیر کرده و به آن ها آسیب رساند. مخصوصا در بحث سلامت دهان و دندان، تاثیر سیگار به دلیل ارتباط مستقیم با حفره دهان محسوس تر خواهد بود. به طوری که هم در ظاهر و هم در سلامت دندان ها و بافت های نرم دهان می تواند اثر منفی داشته باشد. از این رو تاثیر سیگار بر ارتودنسی به عنوان یکی از درمان های مهم دندانپزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است.
مراقبت از دهان و دندان در هر صورت مهم است. در واقع، همه افراد اعم از سیگاری و غیرسیگاری باید همواره در مورد بهداشت و سلامت دهان و دندان خود پیگیری های لازم را انجام دهند. اما اگر از جمله افرادی هستید که سیگار و دخانیات دیگری مصرف می کنید، لازم است به اهمیت تاثیر سیگار بر ارتودنسی توجه بیشتری داشته باشید.
مراقبت های مربوط به حفره دهان، در مواردی که شخص در دوره درمانی ارتودنسی به سر می برد کمی دشوارتر و زمانبرتر خواهد بود. حال در صورت مصرف سیگار، برای کاهش تاثیر سیگار بر ارتودنسی باید چندین برابر حالت عادی به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت بدهید. هر چند اگر آن را ترک کنید، قطعا برایتان بهتر است. برای اینکه درک درستی از اهمیت رعایت بهداشت در زمان ارتودنسی به دست آورید به توضیحاتی که در ادامه می آید توجه کنید.
در زمانی که هیچ گونه ابزار ارتودنسی در دهانتان وجود ندارد، برای اینکه دندان هایی سالم داشته باشید باید مرتب مسواک زده و نخ دندان بکشید. همچنین، کاهش یا حذف برخی از خوراکی ها مانند مواد قندی مضر و یا خوراکی های سفت از برنامه غذایی عملا گام مهمی در حفظ سلامت دندان ها به حساب می آید. در کنار این اقدامات که کاملا به خودتان مربوط می شود، مراجعه مرتب به متخصص مطمئن و انجام معاینه نیز لازم است تا پیش از اینکه وضعیت دندان ها به حد بحرانی برسد، درمان گردند. اگر این کارها را به طور مرتب انجام داده و رعایت کنید، قطعا سلامت دهان و دندان های خود را به طور کامل تضمین خواهید کرد.
حال تصور کنید که ابزار ارتودنسی توسط یک متخصص در دهان شما قرار داده شود. از این پس مساله کمی پیچیده تر خواهد شد. در واقع، در هنگام استفاده از براکت های ارتودنسی لازم است که نخ دندان با دقت و به تعداد دفعات بیشتری کشیده شود. از طرفی عمل مسواک زدن را باید بیشتر از قبل در طول روز تکرار کرده و با صرف زمان بیشتری برای تمیز کردن دندان ها و براکت هایی که روی آن ها قرار دارند، انجام دهید. زیرا در حضور براکت های ارتودنسی احتمال گیر کردن غذا و باقی مانده های خوراکی ها در پشت آن ها بیشتر است. در نتیجه ایجاد پلاک بر روی دندان ها و پوسیدگی سریع تر آن ها را می تواند در پی داشته باشد. علاوه بر این موارد، غذاهای سفتی که جویدن آن ها نیاز به فشار زیادی دارد و همچنین غذاهای چسبناک در دوران درمان ارتودنسی باید از برنامه غذایی شما حذف گردد تا به براکت ها و سیم ارتودنسی آسیبی وارد نشود.
مصرف سیگار و قلیان در حالت عادی که شخص از براکت ها استفاده نمی کند مضر است. حال تصور کنید با توجه به توضیحات بالا تاثیر سیگار بر ارتودنسی چقدر می تواند محسوس تر باشد و درمان را با مشکل مواجه نماید.
تمام توضیحاتی که در بخش های قبلی داده شد برای این بود که در نهایت به پاسخ این سوال برسیم که تاثیر سیگار بر ارتودنسی چیست و چقدر می تواند ضرر داشته باشد. حتما با خواندن مطالب بالا به این نتیجه رسیده اید که مصرف سیگار عملا مراقبت از سلامتی و مخصوصا حفظ سلامت و بهداشت دهان و دندان را سخت تر خواهد کرد.
در قسمت قبل اشاره شد که مسواک کردن دندان ها و زدودن باقی مانده های مواد غذایی در حضور براکت های ارتودنسی سخت تر می گردد. مصرف سیگار باعث می شود تا علاوه بر خرده های غذا، سموم شیمیایی و باکتری های مضر دیگری نیز بر روی سطوح دندان ها قرار بگیرند. در واقع، اینکه دود سیگار به حفره دهان وارد و از آن خارج می شود باعث ایجاد تاثیر مستقیم بر روی دندان ها و لثه ها شده و عملا آن ها را از بین خواهد برد. بنابراین، مسواک کردن و شستن دندان ها باید به گونه ای انجام گیرد که تمامی اثرات شیمیایی نیز از بین بروند.
از مشکلات شایعی که کشیدن سیگار در حالت عادی می تواند در محیط دهان ایجاد کند می توان به زرد شدن دندان ها، خشک شدن بزاق دهان و در نهایت بد بو شدن دهان اشاره کرد. حال اگر از براکت ها استفاده می کنید، با توجه به پیچیده تر شدن شرایط، تاثیر سیگار بر ارتودنسی چندین برابر بوده و باید حتما به این مساله توجه بیشتری داشته باشید تا در درمانتان اختلال ایجاد نکند.
به این ترتیب، در پاسخ به این سوال که تاثیر سیگار بر ارتودنسی چیست به جرات می توان گفت که بدترین تاثیر ممکن بر ارتودنسی را همین سیگار خواهد داشت.
شاید یکی از سوالاتی که برای افراد سیگاری پیش می آید این باشد که آیا در زمان ارتودنسی امکان مصرف سیگار وجود دارد؟ این نکته را به شما یادآور می شویم که قرار نیست براکت های ارتودنسی سیگار کشیدن را برای شما دشوار سازند و یا مانع از مصرف سیگار شوند. اما با توجه به تاثیر سیگار بر ارتودنسی که در قسمت قبل توضیح داده شد، هر دندانپزشکی به بیمار خود توصیه می کند که در زمان ارتودنسی از مصرف سیگار اجتناب نماید. زیرا با اینکه وجود ابزار ارتودنسی هیچ ممانعتی برای کشیدن سیگار ایجاد نمی کند اما عوارض بسیاری برای درمان در پی خواهد داشت.
در اینجا به چند دلیل اشاره می کنیم که اهمیت هر کدام به قدری است که حتی یکی از این موارد هم باید فرد را قانع کند تا در دوران درمان ارتودنسی از مصرف سیگار خودداری نماید. زیرا کسی که برای مرتب شدن دندان ها و رفع مشکلات دندانی خود ارتودنسی کرده و هزینه زیادی بابت آن پرداخت می کند، قطعا به سلامت دندان هایش اهمیت می دهد. بنابراین به واسطه تاثیر سیگار بر ارتودنسی حتی یک مورد از این اختلالات نیز باید وی را راضی کند تا سیگار نکشد.
از جمله مشکلاتی که ناشی از تاثیر سیگار بر ارتودنسی خواهد بود می توان به تغییر رنگ دندان ها و زرد شدن آن ها، بیماری های لثه، تشکیل پلاک های دندانی و تارتار در پشت دندان، افزایش احتمال مبتلا شدن به سرطان دهان، کند شدن روند ترمیم شدن زخم ها، ایجاد بوی بد دهان، افزایش نیاز به شستشوی دندان ها و تمیز نگه داشتن دهان اشاره کرد.
اصلی ترین هدف که در درمان ارتودنسی دنبال می شود تراز کردن دندان ها به شمار می رود که عبارت است از قرار دادن دندان ها در جای اصلی خودشان. در اصل، در این نوع درمان باید با استفاده از ابزار ارتودنسی که شامل براکت ها و سیم ارتودنسی می شود، نیروی لازم برای جا به جا کردن دندان ها فراهم گردد تا بتوان آن ها را در سر جای خودشان قرار داد. به این ترتیب، دندان های کج شده و آن هایی که فضاهای نادرست را اشغال کرده اند، مرتب می گردند.
گردش خون منظم و سیستم گردش خون سالم بر درمان های مرتبط با دهان و دندان و مخصوصا درمان ارتودنسی بسیار اثرگذار خواهد بود. اتفاقا ابزار ارتودنسی وقتی در دهان قرار می گیرند، به طور مستقیم با لثه ها و سیستم گردش خون در استخوان فکین ارتباط برقرار می کند. برای اینکه درمان ارتودنسی به بهترین شکل ممکن انجام شده و بهترین نتیجه حاصل گردد باید یک گردش خون بهینه و کاملا ایده آل در لثه ها و بافت های استخوانی و نرم دهان جریان داشته باشد. این مساله به حرکت راحت تر دندان ها کمک کرده و منجر به صاف و مرتب شدن هر چه سریع تر دندان ها خواهد شد.
یکی از مسائلی که تاثیر سیگار بر ارتودنسی را مهم تر جلوه می دهد همین موضوع گردش خون است. زیرا سموم شیمیایی که در دود سیگار وجود دارند، علاوه بر سطوح دندان ها در تمامی نواحی حفره دهان فرود می آیند. این سموم باعث اختلال در سیستم گردش خون شده و جریان خون در ناحیه دهان را کندتر می کنند. در نتیجه با توجه به تاثیر مستقیمی که حرکت دندان ها از گردش خون می گیرند، مرتب شدن آن ها نیز با تاخیر صورت خواهد گرفت. این یعنی تاثیر سیگار بر ارتودنسی باعث می شود تا کل بازه زمانی که برای درمان ارتودنسی در نظر گرفته شده است، افزایش یابد.
گاهی ارتودنتیست بر اساس برنامه ریزی هایی که برای درمان ارتودنسی انجام می دهد، حدود 1.5 سال را برای اتمام درمان پیش بینی می کند. اما تاثیر سیگار بر ارتودنسی و اختلال در درمان باعث می شود تا این بازه به دو سال و حتی بیشتر هم افزایش پیدا کند.
بنابراین، اگر می خواهید دندان ها هر چه سریع تر منظم شده و درمانتان زودتر تمام شود، باید از کشیدن سیگار در زمان درمان ارتودنسی خودداری نمایید.
ارتودنسی با استفاده از ابزار ثابت و یا متحرک انجام می گیرد. بهتر است بدانید که اگر در زمان درمان ارتودنسی سیگار مصرف کنید، صرف نظر از اینکه کدام نوع ابزار ارتودنسی را به کار می برید، لکه دار شدن آن اجتناب ناپذیر خواهد بود. این مساله آن قدر می تواند اثرگذار باشد که گاهی رنگ دستگاه ارتودنسی شما را به طور کامل تغییر می دهد.
در برخی موارد اشخاص از ابزارهای نامرئی استفاده می کنند. علت این موضوع این است که این نوع ابزار کمک می کند تا درمان ارتودنسی از دید دیگران مخفی بماند. در چنین مواردی اگر شخص سیگار بکشد، تغییر رنگ این ابزارهای ارتودنسی، عملا هدف شخص را که همان مخفی ماندن درمان است، از بین برده و ظاهری نازیبا برای وی رقم خواهد زد. همچنین با توجه به اینکه هزینه درمان ارتودنسی با الاینر اینویزیلاین یا نامرئی خیلی بیشتر از ابزار ثابت و متحرک خواهد بود، با وجود تاثیر سیگار بر ارتودنسی، شخص عملا پول خود را هدر داده است.
به این ترتیب، تاثیر سیگار بر ارتودنسی نه تنها از نظر طول درمان و ظاهر اثرگذار است بلکه هزینه بیهوده و گزافی را می تواند به فرد تحمیل نماید.
تا اینجا هر آنچه درباره تاثیر سیگار بر ارتودنسی گفتیم، به مساله ظاهر و هزینه های مالی و زمانی مربوط می شد. اما لازم است متذکر شویم که تاثیر سیگار بر ارتودنسی تنها به همین موارد ختم نشده و می تواند در طول دوره درمانی خود را نشان دهد.
اشخاصی که برای درمان ارتودنسی اقدام می کنند معمولا هر چند وقت یک بار باید به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنند تا عمل تنظیم براکت های ارتودنسی و کشش سیم انجام گیرد. این نوع تنظیمات در حالت عادی که فرد از سلامت کامل برخوردار است عمدتا احساس دردی به او القا نخواهد کرد. اما اگر شخص سیگاری باشد قطعا سطح بهداشت و سلامت دهان و دندان او پایین تر بوده و به دلیل حساسیت بالایی که در اجزای دهان وجود دارد، این نوع تنظیمات درد بیشتری برای وی در پی خواهد داشت.
به طور خلاصه در مورد تاثیر سیگار بر ارتودنسی و روند آن می توان گفت که درمان ارتودنسی برای بافت های سالم و دندان هایی که از سلامت کامل برخوردار هستند دردی در پی نخواهد داشت. این در حالی است که با کاهش سطح سلامت بافت های دهانی و دندانی حساسیت آن ها افزایش یافته و در نتیجه درد بیشتری به هنگام درمان به فرد القا خواهد کرد.
در ابتدای مطلب به این نکته اشاره کردیم که تاثیر سیگار بر ارتودنسی تنها مساله ای نیست که درمان را با اختلال مواجه می کند. ممکن است شخصی به جای اعتیاد به سیگار، قلیان مصرف کند و با این سوال مواجه شود که تاثیر قلیان بر ارتودنسی چیست.
بهتر است بگوییم که قلیان هیچ تفاوتی با سیگار نداشته و در مورد مسائل سلامت حتی می تواند بسیار بدتر از سیگار هم باشد. جالب است بدانید که مضرات قلیان بسیار بیشتر از سیگار خواهد بود و بر اساس تحقیقات انجام شده، مصرف قلیان حتی به اندازه یک پک چیزی برابر با 40 نخ سیگار می تواند سموم شیمیایی را به بدن و محیط دهان وارد نماید. بنابراین این گونه به نظر می رسد که تاثیر قلیان به مراتب پیچیده تر از تاثیر سیگار بر ارتودنسی باشد.
در هر حال، آنچه به وضوح مشخص است تاثیر منفی سیگار و قلیان بر ارتودنسی است که هر دو ناشی از سمومی است که در اثر دود کردن تنباکو ایجاد می گردد. به این ترتیب، هیچ کدام بر دیگری برتری نداشته و می توانند سلامت دهان و دندان و دیگر ارگان های بدن را با مشکل مواجه سازند. اگر تمایل دارید که کامل ترین درمان را داشته و بهترین، سفیدترین و زیباترین طرح لبخند را در اثر ارتودنسی به دست آورید باید سیگار و قلیان را حداقل در دوره درمانی خود قطع نمایید.
به منظور کاهش و حتی حذف تاثیر سیگار بر ارتودنسی، تصمیم عاقلانه برای ادامه مسیر درمان ارتودنسی به این صورت است که کشیدن سیگار و موادی مانند قلیان را کنار بگذارید. برداشتن این گام مهم به شما کمک خواهد کرد تا بهداشت دهان و دندان را در زمان ارتودنسی به خوبی رعایت نمایید.
همچنین، حذف تاثیر سیگار بر ارتودنسی می تواند جریان خون را منظم کرده و حجم خون کافی را به استخوان و لثه ها برساند؛ در نتیجه حرکت دندان ها را راحت تر کرده و در نهایت شما به بهترین نتیجه حاصل از ارتودنسی خواهید رسید.