درمان دندان نهفته با ارتودنسی

دندان نهفته ،دندانی هست که راه های رشد و بیرون آمدن آن از لثه مسدود شده و  در داخل فک گیر افتاده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دندان نهفته و عوامل ایجاد آن و همچنین راه های درمان دندان نهفته، همراه ما باشید.

اگر همه چیز بر طبق روال پیش رود و هیچ بی نظمی به وجود نیاید، دندان ها باید به طور پیوسته و یکپارچه از دندان های شیری به دندان های دائمی جایگزین شوند

در واقع، باید با افتادن دندان های شیری، فضای کافی در زیر آن ها ایجاد شود تا دندان های دائمی بتوانند در جای آن ها رشد کرده و بدون هیچ بی نظمی، در موقعیت مختص خود قرار گیرند. اما همان طور که احتمالا تجربه دارید و یا دیده اید، دندان ها همیشه آن گونه که ما انتظار داریم رشد نمیکنند
گاهی پیش می آید که یک دندان دائمی به درستی رشد نکند.  حتی ممکن است یک دندان در زیر خط لثه رشد کند که این موضوع می تواند برای دندان های دیگر نیز مضر باشد. به دندانی که در این وضعیت قرار گرفته است اصطلاحا دندان نهفته گفته می شود.

با اینکه این مساله می تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد، اما این خبر خوب را به شما می دهیم که یک متخصص ارتودنسی می تواند در درمان چنین وضعیتی به شما کمک نماید. در این مطلب قصد داریم به رابطه نهفتگی دندان و ارتودنسی بپردازیم و ببینیم برای درمان این مشکل باید چگونه عمل کرد.

درمان دندان نهفته با ارتودنسی

دندان نهفته ( Impacted Tooth ) چیست؟

واژه Impaction به عدم وجود فضا در هنگام رشد یک دندان جدید اشاره دارد. در حقیقت، دندان نهفته به دندانی اطلاق می شود که در فرآیند خارج شدن از لثه، مسیر خروج آن مسدود می شود.  این مساله می تواند با عوارض و ناراحتی هایی همراه باشد و اختلالات بایت را به وجود آورد. حتی ممکن است بر ظاهر شما و لبخندتان نیز اثر بگذارد.

این حالت در مورد دندان های عقل، در اکثر افراد دیده می شود. با این حال، برای دندان های دیگر نیز می تواند اتفاق بیفتد. مثلا در مورد دندان های آسیای کوچک و دندان های نیش، که بین آسیاهای کوچک و دندان های جلو قرار دارند. این دندان ها معمولا در سنین بین 10 تا 13 سالگی رشد می کنند. دندان های مولر سوم که در اواخر نوجوانی و یا اوایل بیست سالگی فرد ظهور می کنند نیز می توانند دچار نهفتگی شوند.

کدام عوامل در ایجاد نهفتگی دندان نقش دارند؟

اینکه کدام موضوع منجر به دندان نهفته یا نهفتگی دندان می شود و علت بروز آن چیست، کمی چالش برانگیز بوده و به سادگی قابل تشخیص نیست. ژنتیک می تواند یکی از عوامل بروز این مساله باشد در حالی که در برخی افراد بدون وجود سابقه ژنتیکی این مشکل به وجود می آید. اگر شما و یا همسرتان از جمله این افراد هستید، کودکتان نیز می تواند مستعد باشد و در آینده با مساله نهفتگی دندان کودک خود درگیر شود.

به هر حال، در صورتی که کودک شما به مشکل دندان نهفته دچار شد بهتر است برای رفع این مشکل به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا در اسرع وقت تصمیم گیری های لازم انجام گیرد. با توجه به اینکه خردسالان در حال رشد بوده و استخوان فک، قوس های دندانی، سقف دهان و دندان های آن ها به شدت قابل انعطاف هستند، درمان آن ها با سرعت بیشتری انجام می شود. بنابراین هر چه سن کودک پایین تر باشد، درمان راحت تر  و کم هزینه تر صورت می گیرد.

علائم وجود دندان نهفته چیست؟

ممکن است در زمان رشد دندان های دائمی، رشد یک یا چند دندان با تاخیر مواجه شده و یا به نوعی متوقف به نظر برسد. در واقع، این امکان وجود دارد که به هنگام افتادن یک دندان شیری تاخیر به وجود آید و یا حتی دندان شیری سر وقت بیفتد اما دندان دائمی پس از گذشت زمانی طولانی جایگزین آن نشود. حتی گاهی ممکن است دندان نهفته، رشدی به صورت محدود از خود نشان دهد. این می تواند یکی از نشانه های اصلی وجود مشکل نهفتگی دندان باشد.

رشد یک دندان نهفته ممکن است در ابتدا هیچ گونه دردی برای شما نداشته باشد. با این حال، اگر متوجه هر گونه تاخیری در رشد و یا بیرون آمدن دندان خود و یا کودکتان شدید، حتما با یک متخصص ارتودنسی در این مورد مشورت نمایید.

آن چه مهم است تشخیص زود هنگام مشکل نهفتگی دندان خواهد بود. زیرا هر چه این مساله زودتر شناسایی شده و تشخیص داده شود، گزینه های درمانی که می توانید از آن ها استفاده کنید بیشتر خواهد بود. از طرفی، با توجه به اثراتی که می تواند بر سلامت دندان های دیگر بگذارد، تشخیص به موقع آن می تواند جلوی آسیب های دیگر را بگیرد.

درمان دندان نهفته با ارتودنسی

نهفتگی یک دندان چه مشکلاتی می تواند به وجود آورد؟

همان طور که در مطالب قبلی اشاره شد، وجود دندان نهفته می تواند سلامت دندان های اطراف آن را تحت الشعاع قرار دهد. در واقع فشاری که این دندان ها بر دندان های اطراف وارد می کنند، به مرور زمان زیاد شده و باعث شکستگی، پوسیدگی و در نهایت از بین رفتن آن ها خواهد شد.

وجود دندان نهفته حتی می تواند زیبایی لبخند شما را نیز مختل کند. زیرا ممکن است یک دندان شیری در جای خود باقی بماند و یا حتی پس از افتادن، دندان دائمی به شکل نهفته رشد کرده و جایگزین آن نشده باشد. در این صورت، وجود فاصله بین دندان ها منجر به ظاهری ناخوشایند خواهد شد. همچنین، دندان های نیش در فک بالا در اثر نامنظم شدن دندان ها، در امتداد خط لثه و قوس دندانی ظاهر نشوند که نازیبایی لبخند را در پی خواهد داشت.

خارج شدن دندان نهفته از لثه به صورت ناخودآگاه نیز مانند پنهان بودن آن، آسیب زا است. در واقع اگر یک دندان که تاکنون به صورت نهفته رشد کرده است به یک باره به سمت خارج متمایل شود، منجر به التهاب لثه خواهد شد.

حتی این دندان ها می توانند در جایی غیر از مکانی که باید باشند بیرون بزنند و باعث به وجود آمدن ازدحام در یک قسمت فک گردند. همچنین، اگر جهت این دندان ها اشتباهی باشد آن گاه بر روی ریشه دندان های مجاور اثر گذاشته و به آن ها آسیب خواهند رساند.

اگر رسیدگی به دندان نهفته سر وقت انجام نگیرد و اقدام برای درمان آن مدت زمان زیادی طول بکشد، آسیب های بیشتری می تواند وارد نماید و درمان آن دشوارتر خواهد بود.

دندان های نهفته را چگونه می توان شناسایی کرد؟

تشخیص دندان نهفته خود را به متخصص ارتودنسی بسپارید. پزشک متخصص در ابتدا با بررسی وضعیت دندان شما، متوجه وضعیت ناسازگار و یا مشکوک آن خواهد شد. پس از بررسی های اولیه، با استفاده از عکسبرداری با اشعه ایکس در مورد مشکل دندان نهفته اطلاعات کامل را به دست آورده و پس از تایید آن برنامه لازم برای درمان آن را در پیش خواهد گرفت.

درمان دندان نهفته با ارتودنسی

ارتودنسی چگونه به درمان دندان نهفته کمک می کند؟

پیش از این گفتیم که اگر مشکل نهفتگی دندان به موقع شناسایی شود، پزشک معالج می تواند با استفاده از گزینه های مختلفی که در دست دارد به درمان آن بپردازد. به این ترتیب، پیش از اینکه وضعیت آن بحرانی شود درمان شده و نتیجه بهتری نیز برای شما در پی خواهد داشت.

شاید یکی از اصلی ترین دلایلی که کودکان بین 7 تا 10 سال را مجبور می کند تا به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند، همین مساله اطمینان از عدم وجود دندان نهفته باشد.

در اصل، وجود مشکل نهفتگی دندانی در این سنین باعث می شود تا دندان های دائمی رشد نکرده و جای آنها خالی بماند. مراجعه به متخصص ارتودنسی باعث می شود تا با استفاده از اشعه ایکس وضعیت آن بررسی شده و در اسرع وقت درمان گردد. طول مدت درمان دندان نهفته تا یک سال می تواند طول بکشد. در اصل، برای اینکه دندان مورد نظر در جای مناسب قرار گرفته و موقعیت اصلی خود را بیابد و در عین حال به دندان های دیگر آسیبی وارد نشود، لازم است که از فشار با اندازه ای دقیق استفاده شود.

راه های درمان دندان های نهفته چیست؟

عوامل زیادی بر نحوه و سرعت درمان مشکل نهفتگی دندان تاثیرگذار هستند. سن بیمار، موقعیت و زاویه رشد دندان نهفته و نیز ثابت باقی ماندن دندان های شیری در جای خود و یا حرکت کردن آن ها از جمله عواملی هستند که می تواند بر نتیجه درمان اثر داشته باشند.

در مورد دندان عقل، عمدتا توصیه متخصصان ارتودنسی، جراحی و برداشتن آن ها است. اما برای درمان نهفتگی دندان های دیگر، ارتودنسی کارگشا خواهد بود. در ادامه به روش های درمانی که معمولا یک متخصص ارتودنسی برای درمان دندان نهفته به کار می برد، اشاره می کنیم.

استفاده از فضا نگهدارنده ها

اگر یک دندان نهفته زودتر از موعد، تشخیص داده شود، متخصص ارتودنسی از طریق مجموعه ای از ابزارهایی که در اختیار دارد، می تواند شرایط خروج آن را به وجود آورد. در واقع، پزشک شما ممکن است با کشیدن دندان شیری و یا با استفاده از نگهدارنده های مخصوص، فضای لازم را فراهم کند تا دندانی که به صورت پنهانی در حال رشد است، خود به خود خارج شود.

وسیع های کام

در صورتی که شلوغی دندان ها در یک ناحیه از فک قابل توجه و آزار دهنده باشد، استفاده از وسیع کننده های فک باعث می شود تا فضای سقف دهان گسترده تر گردد. این مساله منجر به افزایش فضا می شود و در نهایت دندان نهفته راحت تر خارج خواهد شد.

درمان دندان نهفته با ارتودنسی

جراحی لثه به صورت جزئی

اگر تشخیص دندان نهفته و مراجعه به دندانپزشک دیر انجام شود، مسلما خارج کردن آن به زحمت و مهارت بیشتری نیاز دارد. این مساله می تواند در سنین نوجوانی که شدت آن شدیدتر می شود اتفاق بیفتد.

در این وضعیت عمل جراحی به صورت جزئی می تواند راه حل مناسبی برای بهبود وضعیت دندان نهفته باشد. در واقع، پزشک متخصص با یک برش ظریف و کوچکی که بر روی لثه ایجاد می کند، به خروج آن کمک خواهد کرد. با توجه به اینکه موقعیت دندان نهفته در امتداد قوس دندانی نبوده و نیاز به تنظیم دارد، متخصص ارتودنسی با استفاده از راهکارهای خاص به جای گیری صحیح آن کمک کرده و آن را به موقعیت خود هدایت کند. در حقیقت، براکت به همراه زنجیر بر روی دندان نهفته قرار گرفته و آن را به سمت سیم و براکت های خود هدایت خواهد کرد. در نهایت این زنجیره با استفاده از یک نوار لاستیکی جایگزین می گردد تا دندان نهفته را در امتداد قوس دندانی هدایت و جاگیر کند.

براکت ها

هنگامی که برای بهبود وضعیت دندان نهفته اقدام کنید، ارتودنتیست عمدتا از براکت ها استفاده می کند تا از نظم گرفتن تمامی دندان ها مطمئن شود. در واقع براکت ها کمک می کنند تا مرتب شدن دندان ها به صورت کاملا بهینه انجام گردد.

دندان عقل نهفته

همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم که دندان عقل یکی از دندان هایی است که به شدت مستعد نهفته بودن خواهد بود. در صورتی که در یک بازه زمانی طولانی، دندان عقل نهفته درمان نشود، به دلیل نکات مربوط به بهداشت دهان و دندان، می تواند منجر به افزایش پوسیدگی دندان های مجاور گردد. همچنین، عدم رسیدگی به نهفتگی دندان عقل منجر به نوعی التهاب لثه تحت عنوان پریکورونیت خواهد شد.

افراد در سنین بین 17 تا 25 سالگی با رویش دندان های عقل مواجه می شوند؛ یعنی دقیقا زمانی که درمان با استفاده از براکت ها به پایان رسیده و فک بیشترین رشد و اندازه خود را خواهد داشت. در این حالت یک متخصص ارتودنسی، با دقت به بررسی کامل پرداخته و سعی می کند تا خروج دندان های عقل را کنترل کرده و موقعیت و مسیر رشد آن ها را فراهم نماید.

درمان دندان نهفته با ارتودنسی

در صورتی که تاثیر دندان عقل نهفته بر ارتودنسی و بی نظمی دندان ها بیش از حد تصور باشد، آن گاه ممکن است که متخصص ارتودنسی در صدد کشیدن آن ها باشد. به این ترتیب، احتمال هرگونه درد و مشکلات دهان و دندان برای بقیه دندان ها در آینده از بین خواهد رفت.