آیا براکت به دهان و دندان آسیب می زند؟

آیا برای مرتب کردن دندان­هایتان به فکر درمان ارتودنسی و استفاده از براکت­ ها هستید؟ آیا نسبت به آسیب­های احتمالی براکت­ها به دهان و دندان خود نگرانی دارید؟ اگر تاکنون هریک از موارد فوق ذهن شما را حتی برای یک­بار هم که شده درگیر کرده است، لازم است بگوییم براکت­ها هنگامی‌که در دهان قرار بگیرند در ابتدا ایجاد اندکی ناراحتی می­کنند، اما این ناراحتی آن‌قدر زیاد نیست که به خاطر آن از درمان ارتودنسی خود صرف‌نظر کنید! نتایجی که پس از درمان ارتودنسی خواهید دید کاملاً شما را قانع می­کند که آزردگی آن را تحمل‌کنید. در ادامه نکات مهمی که برای استفاده از براکت­ها در درمان ارتودنسی لازم است در نظر داشته باشید، به شما ارائه خواهد شد.

نکاتی که هنگام شروع ارتودنسی باید در نظر  داشت

اگر برای بار اول است که استفاده از براکت ها را در درمان ارتودنسی تجربه میکنید توجه داشته باشید که استفاده از براکت برای مرتب کردن دندان­ها و درمان ارتودنسی، آسیبی به دهان و دندان شما نمی­رساند. علاوه بر این قرار دادن براکت ها روی دهان و دندان شما امر زمان‌بری نیست و بهتر است بدانید زمان لازم برای قرار دادن براکت­ها روی دهان و دندان شما بیش از یک ساعت نخواهد بود. در ابتدا متخصص ارتودنسی نوارهایی را در اطراف مولرهای پشتی قرار می­دهد. در این مرحله ممکن است فشاری جزئی و کم به دندان­های شما وارد شود، اما مطمئن باشید دردناک نخواهد بود.

سپس متخصص ارتودنسی یک چسب مخصوص روی سطح دندان­های شما قرار میدهد.این چسب برای آن است که براکت ها بتوانند روی سطح دندان شما قرار بگیرند این چسب کاملا بیخطر است و هیچ آسیبی به شما و دندان­هایتان نخواهد رساند. در ادامه متخصص ارتودنسی براکت­ها را یکی‌یکی روی دندان­های شما می­چسباند و سپس آن­ها را با یک سیم به هم متصل می­کند.

تا این مرحله هیچ نوع دردی احساس نخواهید کرد و حتی نیازی به استفاده از مواد بیحسی نیست.  اما پس از گذشت یک الی دو ساعت، در دندان­ها و لثه ­هایتان احساس فشار خواهید داشت. احتمالاً این درد حدود یک هفته ادامه خواهد داشت. اما نگران نباشید با گذشت زمان، کم‌کم به براکت­های روی دندان خود عادت خواهید کرد. در گذر زمان، سیم­ها و نوارهای لاستیکی به دندان­های شما فشار آورده، آن­ها را صاف و مرتب می­کنند. مدتی زمان می­برد تا شما کم‌کم به این فشار واردشده از طرف براکت­ها به دندان­هایتان عادت کنید.

غذاهای مناسب در طول درمان ارتودنسی

در دورانی که برای درمان ارتودنسی خود در حال استفاده از براکت ها هستید، بهتر است از غذاهای نرم استفاده کنید. ازجمله این غذاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– ماست چکیده

– پوره­ ی سیب­زمینی

– سوپ

– ماکارونی و پنیر

– ماست ساده

– اسموتی

– نوشیدنی­ های خنک

– میوه ­های نرم مانند موز و انواع توت­ها

– جو دوسر

در ادامه لازم است به این نکته اشاره شود که در هفته­ ی اول استفاده از براکت­ها ممکن است در دهان و دندان خود موارد زیر را تجربه کنید:

– احساس درد و فشار در ناحیه­ ی لثه و دندان­ها به‌خصوص هنگام جویدن غذاها

– احساس درد در نواحی داخلی دهان

– احساس ناراحتی یا زخم شدن زبان در اثر تماس با براکت­های جدید

عموماً این دردها با استفاده از داروهای مسکن که نیاز به تجویز پزشک و نسخه ندارند، مانند استامینوفن کاهش خواهد یافت. توصیه می­شود در هفته ­ی اول غذاهایی مصرف کنید که نیاز به جویدن ندارند؛ برای مثال، ماست، سوپ، بستنی، نوشیدنی­ها و … . توجه داشته باشید مصرف نوشیدنی­ های خنک مانند اسموتی و … می­تواند التهابات لثه­ ها را کاهش دهد.

بیشتر افراد پس از گذشت حدود یک ماه به براکت­های جدید خود عادت می­کنند. بعد از گذشت حدود شش ماه ممکن است اصلاً وجود براکت­ها را احساس نکنید و متوجه حضور آن­ها در دهانتان نشوید. اگرچه ممکن است گاه‌گاهی کمی احساس درد در دهان و دندان­هایتان داشته باشید که امری کاملاً طبیعی است.

آیا ارتودنسی ضرر دارد؟

ملاحظات بعد از قرارگیری براکت ­ها در دهان

 پس از قرارگیری براکت­ها، با اعمال فشار روی دندان­ها آن­ها را تراز و صاف و مرتب می­کند. در ادامه با گذشت زمان، مشکلات بی نظمی دندان­ها برطرف شده، آن­ها در حالتی صاف و مرتب در دهانتان قرار می‌گیرند. اینکه چه مدت پس از شروع استفاده از براکت، دندان­های شما صاف و مرتب‌شده و مشکل شما رفع خواهد شد به دو عامل بستگی دارد؛ اول، نوع براکت و درمان اعمال‌شده روی دندان­هایتان که بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی شما خواهد بود؛ و دوم نوع مشکل دهان و دندان شما. در بیشتر افراد استفاده از براکت تا زمان درمان کامل، حدود دو سال به طول می­انجامد.

نکته حائز اهمیت در درمان ارتودنسی مراقبت های مداوم بیمار است. توجه داشته باشید پس از قرارگیری براکت­ها روی دندان­هایتان لازم است هرچند هفته، یک‌بار برای تنظیم و بررسی آن­ها به متخصص ارتودنسی خود مراجعه نمایید. در این ملاقات، متخصص ارتودنسی شما، براکت­ها و فشاری که روی دندان­های شما وارد می­کند را بررسی کرده و در صورت لزوم آن‌ها را مجدداً تنظیم می­کند. در هر ملاقات، متخصص ارتودونسی شما، سیم ­ها، نوارهای لاستیکی و براکت شما را مجدداً تنظیم می­کند تا فشار واردشده روی دندان­هایتان به‌مرور افزایش یابد و با اعمال این فشار دندان‌ها به‌تدریج در سر جای خود قرارگرفته و نظم خود را حفظ خواهند کرد

در اثر محکم تر شدن براکت­ها و افزایش فشار وارده روی دندان­هایتان ممکن است چند روز احساس درد داشته باشید. در دفعات بعدی دردی که در اثر سفت شدن براکت­ها احساس می­کنید، کمتر از دردی است که در بار اول قرارگیری براکت در دهانتان احساس می­کنید. بعد از گذشت چند روز به فشار واردشده روی دندان­هایتان عادت خواهید کرد. شما می­توانید از یک مسکن که نیاز به نسخه­ ی پزشک نیاز ندارد برای کاهش درد خود استفاده کنید.

نکاتی که پس از باز کردن براکت­ها باید در نظر داشت

پس از برداشتن براکت­ها از روی دندانتان از مشاهده ­ی صاف بودن و تراز بودن آن­ها لذت برده و مسلما خوشحال خواهید شد و مهم­تر از آن دیگر دردی احساس نخواهید کرد. به‌طورکلی بیشتر اقدامات دندانپزشکی کمی دردناک هستند اما خوشبختانه هنگام برداشتن براکت دندان­ها هیچ دردی احساس نخواهید کرد.

پس از برداشتن براکت­ها از روی دندانتان، متخصص ارتودنسی دندان­های شما را کاملاً تمیز خواهد کرد. در پایان بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی، ممکن است برخی آزمایش­ها و عکس­برداری­ های پرتو ایکس از شما گرفته شود تا بر اساس نتایج آن، ارتودنتیست بتواند تعیین کند که استفاده از براکت­ها تاکنون چه اندازه موفقیت ­آمیز بوده و آیا در ادامه باید اقدامات خاصی انجام داد یا خیر. لطفاً توجه داشته باشید اگر پس از پایان درمان ارتودنسی خود پس ‌از این هنگام، درصورتی‌که دندان عقل شما دربیاید، این امر ممکن است نتیجه کار شما را کاملاً از بین برده دندان‌ها مجدداً از حالت نظم خود خارج‌شده و یا حتی نامنظم بشوند در این صورت باید فوراً به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید ممکن است متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که برای از بین نرفتن نظم دندان­ها لازم است دندان عقل خود را بکشید. این کار موجب می­شود که نظم و ترتیب دندان­های صاف و مرتب شما از بین نرود.

با برداشتن براکت­ها از روی دندان­هایتان مطمئناً احساس راحتی خواهید کرد، اما لازم است بدانید که برداشتن براکت از روی دندان به معنای پایان مراحل ارتودنسی نخواهد بود. در این مرحله، متخصص ارتودنسی شما برایتان یک فضا نگه­دار (نگهدارنده) آماده می­کند. فضا نگه‌دار ها وسیله­ ای عمدتاً از جنس پلاستیک است که به­ طور سفارشی ساخته می­شود و مانع از بازگشتن دندان­ها به حالت اولیه­ ی خود خواهد شد.  نگه­دارنده ممکن است سیم ­هایی فلزی داشته باشد که دندان­های شما را مدتی که زخم­های لثه و دهانتان در حال التیام است، در جای خود ثابت نگه ‌دارد. بسته به نیاز، متخصص ارتودونسی به شما توصیه می­کند که فضا نگه‌دار را به‌صورت شبانه­ روزی استفاده کنید و یا تنها شب­ها از آن­ استفاده نمایید. درهرصورت فضا نگه‌دار اصلاً موجب ایجاد درد نخواهد شد.

آیا ارتودنسی ضرر دارد؟

غذاهایی که در مدت درمان ارتودونسی نباید مصرف کنید:

لازم است توجه داشته باشید مصرف غذاهای سفت و چسبناک علاوه بر آسیب رساندن به براکت می‌تواند برای شما دردناک باشد بنابراین بهتر است در دوران استفاده از براکت برای درمان ارتودنسی خود از غذاهای سفت مانند موارد زیر اجتناب کنید

• ذرت بوداده
• آب‌نبات و شکلات­های سفت
• آب‌نبات و شکلات­های چسبنده
• آدامس

نحوه­ کنترل درد هنگام قرارگیری براکت در دهان

بیشتر دردهای ناشی از قرارگیری براکت در دهان با مصرف داروهای مسکن بدون نیاز به تجویز پزشک، قابل تسکین است. برای مثال می­توان به داروهای استامینوفن اشاره کرد که یکی از داروهای متداول برای کاهش درد است. برخی افراد ترجیح می­دهند از داروهای ایبوپروفن استفاده کنند، که علاوه بر تسکین درد به کاهش التهابات لثه نیز کمک می­کنند.

گاهی اوقات متخصص ارتودنسی یک موم مخصوص به شما می­دهد تا درصورتی‌که براکت­ها داخل دهان شما را اذیت می­کنند، از آن­ استفاده نمایید. این موم­ها مانع برخورد براکت با مخاط دهان می­شوند و احتمال ایجاد بریدگی­ها و زخم­ها را کاهش می­دهند. اگر یکی از سیم­ها یا براکت­ها از جای صحیح خود خارج‌شده و دردهان شما ایجاد درد و یا جراحت کرد، توصیه می­شود فوراً به متخصص ارتودونسی خود مراجعه نمایید.

همان­طور که در بالا به آن­ها اشاره شد هنگام قرارگیری براکت دردهانتان نمی­توانید برخی غذاها مانند آب‌نبات‌ها و شکلات­های سفت و چسبنده، پاپ­کورن، میوه­های سفت، آدامس و … مصرف کنید، زیرا همه­ ی این غذاها به براکت شما آسیب می­رساند. لذا اگر تمایل دارید با غذاهای خوشمزه­ای که به براکت شما نیز آسیبی نخواهد رساند، آشنا شوید توصیه می­کنیم کتاب Braces Cookbook ( آشپزی ویژه­ی افرادی که دندان‌هایشان براکت دارد) را مطالعه نمایید.