در صورت شل شدن یا شکستن براکت ها چه کاری باید انجام داد؟

مشکلات پیش آمده برای  ابزارهای ارتودنسی مانند شکستن براکت ها یا سیم و یا شل شدن آن ها، یکی از اتفاقات شایعی است که برای هر کسی ممکن است رخ دهد. بنابراین اگر با این مشکل مواجه شدید، به هیچ عنوان نترسید و در عوض، خیلی سریع برای اصلاح شکستگی ها و یا شل شدگی ها اقدام نمایید.

زمانی که بخشی از آنها و یا سیم هایی که بر روی دندان های شما قرار گرفته اند دچار آسیب و شکستگی می شوند، احتمال آسیب های فیزیکی در ناحیه دهان وجود دارد. در واقع، شکستگی ها می توانند بریدگی، سایش و یا ناراحتی هایی از این قبیل به وجود آورند. به این ترتیب، بهتر است پیش از اینکه آسیب جدی به بافت های دهانی وارد گردد، برای رفع این مشکل اقدام کنید.

در صورت وجود شکستگی و شل شدن براکت ها، ممکن است لازم باشد پیش از آنکه به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید، برخی اقدامات جزیی را خودتان انجام دهید. در این مطلب قصد داریم تا بعضی از این اقدامات و مراقبت ها را مرور نماییم.

شل شدن یا شکستن براکت

در صورت شکستن براکت های ارتودنسی، چگونه از محیط دهان خود محافظت کنید؟

براکت شل شده و متحرک و یا سیم شکسته، ممکن است تیز باشند. به همین دلیل، تا قبل از رسیدن به متخصص ارتودنسی بهتر است اقداماتی را انجام دهید تا کمترین آسیب به بافت های دهانی وارد شود. معمولا در این وضعیت، بهتر است از یک موچین استفاده کنید تا براکت های آسیب دیده را در وضعیتی راحت تر قرار دهید؛ به این ترتیب، احتمال آسیب، کمتر خواهد شد. در صورت پاره شدن سیم هم می توانید از ابزاری مانند ناخن گیر، بخشی از سیم که لبه تیزی دارد را برش دهید و به این ترتیب از بافت دهانی خود مراقبت نمایید. البته توصیه می شود نقاط تیزی که در اثر این قبیل شکستگی ها به وجود آمده است را با وکس (موم ارتودنسی) بپوشانید تا از محیط دهان محافظت شود.

مشکلاتی که ممکن است برای براکت های ارتودنسی به وجود آید

مشکلات رایجی که معمولا برای براکت های ارتودنسی می تواند رخ دهد، عبارت اند از:

• براکت شل شده که همچنان روی سیم قرار گرفته اما حرکت می کند
• سیم قوس دار شکسته شده
• بیرون زدگی سیم از آخرین براکت

در ادامه به شرح هر کدام از این مشکلات پرداخته و اقدامات لازم را متذکر خواهیم شد.

براکت شل شده یا شکستن براکت

براکت ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ابزار ارتودنسی، به کمک چسب مخصوص بر روی دندان ها چسبانده می شوند. گاهی ممکن است بنا به دلایلی، براکت در حالی که هنوز روی سیم قرار گرفته، از دندان جدا شده باشد. مثلا در جای خود بچرخد و یا حتی در طول سیم حرکت کند. در صورتی که با چنین مشکلی مواجه شدید حتما به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کرده تا براکت شل شده را تنظیم نموده و بچسباند.

نکته ای که در مورد براکت شل شده وجود دارد این است که منجر به درد در ناحیه دهان نخواهد شد. فقط ممکن است به قسمت های مختلف دهان گیر کند و از این نظر منجر به ناراحتی شخص گردد. به همین دلیل، به شما توصیه می کنیم که پیش از مراجعه به متخصص ارتودنسی، به کمک یک موچین (که البته حتما باید استریل شده باشد) براکت را در امتداد سیم، ببندید. در واقع باید آنها را در ناحیه بین دندان ها و یا در وسط دندان ها ثابت کنید تا کمتر اذیت شوید. می توانید با استفاده از موچین، براکت را چرخانده و جهت آن را درست کنید. در صورتی که احساس می کنید وضعیت براکت ها همچنان آزاردهنده است، با استفاده از کمی موم، دندان را بپوشانید تا ناراحتی شما را کمتر کند.

شل شدن یا شکستن براکت

سیم قوس دار شکسته شده

یکی دیگر از مشکلاتی که می تواند برای شما به وجود آید، شکستن سیم قوس دار ارتودنسی در دهان است. در صورت بروز چنین مشکلی، گونه و لثه شما ممکن است در اثر تیزی موجود در انتهای سیم شکسته شده، دچار آسیب و زخم گردد. حتی در مواردی که بریدگی های شدید ایجاد می شود، احتمال خونریزی زیاد و ایجاد عفونت نیز وجود دارد.

در این حالت نیز باید در اسرع وقت شرایط پیش آمده را با متخصص ارتودنسی خود در میان گذاشته تا مشکل حل شود. اما تا زمانی که وقت هماهنگ شده شما فرا برسد، برای اینکه کمتر احساس ناراحتی داشته باشید، بهتر است از یک ناخن گیر جیبی و یا یک انبر ظریف استفاده کرده و انتهای آن را برش بزنید. در این حالت شما باید کمی دقت و ظرافت به خرج دهید تا برش را به بهترین شکل ممکن انجام دهید.

دقت کنید که این احتمال وجود دارد که قطعه کوچکی که برش داده اید، به تصادف بلعیده شود. به همین دلیل، بهتر است در هنگامی که مشغول قطع کردن انتهای شکستگی هستید، یک دستمال در داخل دهان نگه دارید.

شل شدن یا شکستن براکت

سیم بیرون زده از براکت

به مرور زمان و با حرکت دندان ها، این امکان وجود دارد که سیم از آخر براکت بیرون زده شود؛ هر چند احتمال بروز این مشکل بسیار اندک خواهد بود. به این ترتیب، اگر احساس کردید که جسم تیزی که همان انتهای سیم است، در لثه و یا گونه شما فرو می رود، انتهای آن را با یک انبر کوچک و یا ناخن گیر کوتاه کنید.

یک راه دیگر برای اینکه از ناراحتی خود کم کنید استفاده از موم ارتودنسی است. در این حالت می توانید انتهای تیز سیم را با موم ارتودنسی پوشانده و در نهایت به متخصص ارتودنسی مورد نظر خود مراجعه نمایید تا در صورت نیاز سیم ها عوض شوند.

سیم ارتودنسی خم شده

حتما می دانید هنگامی که تحت درمان با ابزار ارتودنسی هستید، بهتر است تا حد امکان از خوردن غذاهای خیلی سفت خودداری کنید. اگر این مساله رعایت نشود، در اثر فشار وارد آمده بر سیم ها و براکت ها، سیم ارتودنسی شما خم، شل و یا شکسته خواهد شد. در نتیجه سیم ارتودنسی عملا نمی تواند وظیفه خود را که همان مرتب سازی دندان ها است به خوبی انجام دهد. در این مورد حتما مساله را سریعا با ارتودنتیست خود مطرح کرده و حل آن را پیگیری نمایید. در حقیقت، همواره باید حواستان به این مورد باشد؛ زیرا اگر چنین مشکلی وجود داشته باشد و شما به آن اهمیت ندهید و یا هفته ها حل آن را به تاخیر بیندازید، درمان شما به خطر افتاده و یا حتی نتیجه مطلوبی نخواهید گرفت.

شل شدن یا شکستن براکت

دلیل وقوع شکستگی های ابزار ارتودنسی چیست؟

مصرف خوراکی های سفت

از اصلی ترین دلایلی که می تواند منجر به شکستن براکت ها گردد، جویدن غذاهای سفت و ترد و یا خوردن غذاهای چسبناک است. پیش از آن که خوردن غذا را شروع کنید، به مناسب بودن نوع غذا توجه کنید تا از هر گونه شکستگی جلوگیری شود.

 حتی بهتر است که در طول روز، برای هر وعده غذایی زمانی را صرف کنید تا غذای خود را به قطعات کوچکتر تقسیم بندی نمایید. البته اگر بتوانید غذاهایی که برای براکت ها مناسب نیستند را تا حد امکان از برنامه غذایی خود حذف کنید، هم در وقت خود صرفه جویی می کنید و هم سلامت براکت ها تضمین خواهد شد. می توانید از متخصص ارتودنسی خود درباره مواد غذایی مناسب سوال کنید. در صورتی که ملاحظات کافی را نداشته باشید، به ناچار باید در اثر شکستگی های متعدد به متخصص ارتودنسی مورد نظر خود مراجعه نمایید که این مساله وقت زیادی از افراد هدر خواهد داد.

وارد شدن ضربه به دهان

از جمله دلایلی که می تواند شکستگی براکت ها و سیم ها را در پی داشته باشد، وارد شدن ضربه به قسمت های مختلف دهان به هنگام ورزش است. به همین دلیل، اگر از افرادی هستید که ورزش های تماسی انجام می دهند، بهتر است همیشه از محافظ دهانی یا گارد ارتودنسی استفاده نمایید. بازی های خشن هم می تواند منجر به چنین مشکلاتی بشود که باید در این مورد نیز کمی محتاط تر عمل کنید.

گاهی ممکن است به دلیل جابه جا شدن دندان ها، محافظی که استفاده می کنید، کاملا دندان های شما را پوشش ندهد. در این وضعیت از متخصص ارتودنسی خود بخواهید که محافظ جایگزین دیگری برای شما تجویز نماید تا کاملا به دندان های شما فیت شده و از آن ها محافظت کند.

شکستگی ها به هنگام تمیز کردن براکت ها

دندان ها و براکت ها پس از هر وعده غذایی باید کاملا تمیز شوند. اما گاهی ممکن است باقی مانده غذا در بین دندان ها به آنها گیر کند. در این صورت باید با استفاده از مسواک و نخ دندان با ملایمت آن ها را رفع نمایید. در صورتی که با این دو مورد نتوانستید این کار را انجام دهید، باید از دندانپزشک خود کمک بگیرید. توجه کنید که در چنین وضعیتی نباید از مواردی مانند خلال دندان استفاده کنید؛ زیرا منجر به خم شدن سیم شده و یا حتی می تواند براکت ها را از دندان جدا کند. اگر به طور منظم مسواک بزنید و فواصل دندانی خود را تمیز نگه دارید، براکت ها می توانند دندان ها را به درستی در جای خود قرار دهند. اما در صورتی که باقی مانده های غذا به طور مداوم در بین دندان ها انباشته گردد، حرکت دندان ها محدود خواهد شد.

شل شدن یا شکستن براکت

چگونه می توان زخم ها و بریدگی های به وجود آمده در دهان را بهبود بخشید؟

متاسفانه یکی از مشکلات ناشی از براکت ها ایجاد زخم ها و بریدگی هایی است که در دهان ایجاد می گردد. جالب است بدانید زخم هایی که در حالت عادی در دهان ایجاد می شوند، معمولا خیلی سریع بهبود پیدا می کنند. اما اگر زخم های ایجاد شده در اثر تماس با آنها تحریک شوند، مسلما درمان آن ها بیشتر طول می کشد.

زمانی که براکت های جدید بر روی دندان ها نصب شده اند، در ناحیه داخلی گونه ها، زخم هایی ایجاد کرده و ناراحتی شخص را در پی خواهد داشت. براکت ها و یا سیم های شکسته شده نیز به همان اندازه می توانند زخم های عمیق به وجود آورند.

یکی از روش هایی که می توانید برای بهبود سریع تر زخم های دهانی به کار ببرید این است که از مقدار کمی موم ارتودنسی استفاده کنید. در واقع، موم ارتودنسی یک مانع بین براکت ها و محیط دهان شما ایجاد می کند که از تماس مستقیم آن ها با هم جلوگیری خواهد کرد. برای این کار باید به اندازه یک نخود از موم ارتودنسی را رول کرده و بر روی براکت ها قرار داده و سپس آن را صاف نمایید. در هنگام غذا خوردن می توانید موم ها را از براکت ها جدا کنید. البته در صورتی که به هنگام غذا خوردن مقداری از آن ها هم بلعیده شود، مشکلی ایجاد نخواهد شد.

اگر محیط دهان را به صورت مرتب، با آب نمک شست و شو دهید زخم های موجود، ضدعفونی شده و سریع تر درمان می شوند. برای این منظور لازم است یک قاشق چایخوری نمک را در آب گرم مخلوط کنید و در دهان خود بچرخانید؛ به طوری که آن را در تمام دهان حس کنید. اگر این کار را بتوانید در طول روز چندین بار انجام دهید، بهبود زخم ها سرعت بیشتری خواهد گرفت.

البته غیر از آب نمک، از محلول های شستشو و ضدعفونی مخصوص مراقبت های دهان و دندان که در داروخانه ها موجود هستند نیز می توانید استفاده نمایید. کرم های بی حس کننده هم گزینه دیگری است که برای این منظور قابل استفاده هستند.

شل شدن یا شکستن براکت

به طور کلی، همواره باید از وضعیت بهداشتی دندان ها و فضای دهان خود محافظت نمایید. این مساله مخصوصا در هنگام وجود بریدگی ها و زخم های دهانی، از اهمیت بیشتری برخوردار است. غذاهای سفت، نوشیدنی های خیلی گرم و یا خیلی سرد، سلامت دهان و دندان شما را به شدت به خطر می اندازند. بنابراین سعی کنید از مصرف آن ها تا حد امکان خودداری کنید.

شل شدن یا شکستن براکت

غذاهایی که مصرف آنها در دوره درمان با ارتودنسی بی خطر است

با این که ممکن است استفاده از براکت ها، کمی شما را در خوردن غذاهای مختلف محدود نماید، با این حال همچنان می توانید غذاهای متنوعی را بخورید.

بنابراین نگران این مساله نباشید. نکته مهمی که همیشه باید به آن توجه کنید، تمیز کردن دندان ها بعد از استفاده از هرگونه غذا است. انواع غذاهایی که خوردن آن ها با براکت های ارتودنسی مشکلی برای شما به وجود نخواهد آورد عبارت اند از:

• نان هایی که قبل از خوردن برش خورده شوند؛ نان های بسیار نازک و ظریف گزینه های مطمئنی هستند.
• لبنیاتی مانند ماست و پنیر نرم را می توانید با خیال راحت با براکت ها مصرف کنید.
• از گروه غلات، برنج، ماکارونی های پخته و نرم شده و رشته فرنگی را می توانید با براکت ها بخورید.
• از گروه کیک و مافین، خلال های نرم، بیسکوییت و پنکیک به راحتی با براکت ها خورده می شوند.
• مصرف غذاهای گوشتی که با گوشت نرم و یا گوشت مرغ طبخ شده اند، در حضور براکت ها بلامانع است. گوشت های کبابی، غذاهای آماده و کبابی که نیازی به جویدن زیاد ندارند، از جمله این غذاها به شمار می روند.
• سبزیجاتی که کاملا پخته و نرم شده اند را می توانید مصرف کنید.
• غذاهای دریایی که فاقد استخوان و پوست های سفت هستند نیز می توانند در هنگام داشتن براکت ها خورده شوند.
• خوردن میوه های نرم نظیر موز، توت فرنگی، آناناس، کیوی و مانند آن ها، مشکلی برای شما به وجود نخواهد آورد.
• از خوراکی های شیرینی که خوردن آن ها در حضور براکت ها بلامانع است می توان به بستنی، ژله، میلک شیک ها و اسموتی ها اشاره کرد. اما توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه مواد قندی، در هر صورت سلامت دندان ها را به خطر می اندازد. بنابراین، در مصرف آن ها، اعتدال را رعایت کنید.

شل شدن یا شکستن براکت

غذاهایی که نباید در دوره درمان با ارتودنسی خورده شوند

برخی غذاهایی که بهتر است در دوران درمان ارتودنسی کنار گذاشته شوند به شرح زیر است:

• میوه های سفت مانند سیب و گلابی را گاز نزنید. برای خوردن باید آن ها را قطعه قطعه کرده و به برش های نازک تبدیل کنید.
• سبزیجات خام و سفت نظیر هویج نباید با براکت ها جویده شوند. بهتر است آن ها بپزید تا نرم شوند و بعد مصرف نمایید.
• نان های سفت و یا نان های فانتزی سخت را مصرف نکنید.
• پاپ کورن یا همان ذرت بو داده مصرف نکنید. زیرا پوست های آن ها به زیر براکت رفته و تمیز کردن براکت ها را دشوار خواهد کرد.
• آجیل ها؛ مصرف انواع مغزهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند در این دوران توصیه نمی شود. مگر آن که آن ها را آسیاب کرده و استفاده نمایید.
• گاز زدن ذرت کبابی فاجعه خواهد بود! آن را پیش از خوردن حتما برش دهید.
• گوشت های سفت و سخت نخورید.
• مصرف غذاهای چسبناکی که می توانند به براکت ها بچسبند به هیچ عنوان توصیه نمی شود. چون غیر ممکن است که آسیبی به آنها وارد نکنند.
• آدامس نجوید؛ گیر کردن آدامس در براکت ها و پشت سیم، تمیز کردن دندان ها و آنها را به شدت سخت خواهد کرد؛ به طوری که احتمال شکستن براکت ها و خم شدن سیم وجود دارد.
• جویدن یخ، لذت بخش است؛ اما اگر به همراه براکت جویده شود، بدون شک صدای شکستن براکت را خواهید شنید!