در این نوشته می خوانید:
اصطلاح اورجت در علم ارتودنسی وضعیتی را توصیف می کند که دندان های جلوی فوقانی به سمت بیرون حرکت کرده و از دندان های پایین فاصله گرفته اند. به طور کلی این پدیده به شکل فاصله بیش از حد بین دندان های فوقانی و تحتانی خود را نشان میدهد و به شکلی است که دندان های بالایی فرد به صورت افقی رشد می کنند.
متاسفانه پدیده اورجت به شکلهای مختلف زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. این افراد در اماکن عمومی و در موقعیتهای اجتماعی سعی می کند که دهان خود را بسته نگه دارند و به همین دلیل در لبخند زدن و برقراری ارتباط با افراد دیگر دچار مشکل میشوند. در نهایت مواردی مانند اضطراب اجتماعی و افسردگی و کیفیت پایین زندگی به دنبال خواهد داشت.
ادامه پیدا کردن اورجت و شدت آن میتواند حرف زدن و جویدن غذا و همچنین انجام کارهایی مانند نوشیدن و خندیدن را تحت تاثیر قرار دهد. در ضمن موقعیت غیر طبیعی دندان ها باعث ساییده شدن سطح آنها شده و دندانها را در برابر شرایط های مختلف آسیب پذیر می کند. بنابراین در ادامه به شما خواهیم گفت که این مشکل میتواند چه تبعاتی به دنبال داشته باشد و راهکار های درمان آن چه چیزهایی هستند.
متاسفانه در بیشتر موارد اصطلاح اورجت با اصطلاح اوربایت یکسان در نظر گرفته میشود که این موضوع بیشتر به دلیل پیش افتادن دندان های فوقانی نسبت به دندان های پایینی و پوشاندن سطح آنهاست. اما به طور کلی اوربایت به همپوشانی عمودی یا بالا به پایین دندانهای جلویی برای دندانهای پایین گفته میشود. این در حالی است که اورجت باعث حرکت افقی دندان ها میشود و فاصله دندان ها از یکدیگر بسیار بیشتر است.
در حقیقت تفاوت بین اورجت و اوربایت در زاویه دید افقی دندان های فوقانی مشخص می شود. در حالت اوربایت دندان های فوقانی زاویه چندانی ندارند و اصولاً روی دندان های پایین قرار می گیرند، این در حالی است که حالت اول دندان ها به صورت افقی حرکت می کنند و به خوبی فاصله بین آنها با دندان های پایینی مشخص است.
پدیده اورجت به دلایل مختلفی به وجود میآید که ممکن است به دلیل عدم رشد مناسب استخوان فک پایین یا به دلیل رشد بیش از حد فک بالا باشد. این وضعیت باعث میشود که بین دندانهای فک بالا و فک تحتانی نوعی فاصله غیر طبیعی به وجود بیاید که فرد را از داشتن یک لبخند ایده آل محروم میکند.
اگرچه مسائل ژنتیکی در ایجاد این پدیده نقش مستقیم دارد و شایع ترین دلیل آن را میتوان به کاهش رشد فک پایین ربط داد، اما در هر صورت عادت های بد دوران کودکی مانند مکیدن انگشت شست یا مکیدن بیش از حد پستانک هم در این پدیده نقش دارد و نمی توان آن را نادیده گرفت.
همانطور که در مطالب قبلی در مورد اختلالات بایت یا مال اکلوژن صحبت کردیم که تحت عنوان موقعیت نامناسب دندانها تعریف میشود، به همین دلیل اورجت هم یکی از زیرشاخه های آن است. به طور معمول اختلالات بایت به صورت ژنتیکی و ارثی بین خانوادهها رد و بدل میشود و به همین دلیل انجمن ارتودنتیست های آمریکا توصیه می کند که کودکان قبل از هفت سالگی معاینه شوند.
در اینصورت خانوادهها نسبت به وجود انواع مختلف مال اکلوژن آگاهی پیدا می کنند و می توانند راهکارهای اولیه را برای درمان آن انجام دهند. البته این بدان معنا نیست که بزرگسالان مبتلا به اورجت امکان درمان ندارند، بلکه ارتودنتیست ها می توانند شیوه های مختلف درمانی را برای سنین مختلف انجام دهند. به طور کلی خانوادهها میتوانند نشانههای زیر را به عنوان علائم اورجت در نظر بگیرند:
دندانپزشکان و ارتودنتیست ها به محض تشخیص مال اکلوژن و به طور خاص اورجت میتوانند راهکارهای درمانی را هم برای آنها در نظر بگیرند. در بیشتر موارد مال اکلوژن خفیف است و نیازی به درمان ندارد. اما در حالی که فرد مال اکلوژن شدید را تجربه می کند ارتودنتیست ها میتوانند از تکنیک های ارتودنسی برای درمان فرد استفاده کنند که شامل موارد زیر می شوند:
اصولاً ارتودنتیست ها استفاده از براکت های ارتودنسی را نسبت به سایر شیوه ها ترجیح میدهند و ممکن است در برخی موارد روشهای همزمان ارتودنسی و جراحی (آرتوسرجری) را به کار ببرند. به عنوان مثال، ممکن است ارتودنتیست تشخیص دهد که بیرون زدگی دندان ها به دلیل شلوغی بیش از حد آنهاست و اقدام به کشیدن دندان می کند. بعد از باز شدن فضا برای حرکت دندان ها، از براکت ارتودنسی برای وارد آوردن فشار کافی استفاده می کنند.
براکت های ارتودنسی برای درمان اورجت محبوبیت بالایی دارند که شامل براکت های فلزی سنتی، براکت دیمون، براکت لینگوال و براکت اینویزیلاین میشوند. هر کدام از این براکت ها شرایط خاص خود را دارند که در مطالب قبلی به بررسی همه آنها پرداختیم. در حقیقت دندانپزشک می تواند تشخیص دهد که با توجه به وضعیت دندانهای بیمار کدام یک از این گزینه های درمانی مناسب تر است و نتیجه بهتری میدهد.
اصولاً براکت های فلزی سنتی و براکت های لینگوال سیستم عملکرد مشابهی دارند و هر دو آنها بر مبنای وارد آوردن فشار برای حرکت دندان ها طراحی شده اند. البته براکت های لینگوال در پشت دندان های فرد قرار می گیرند و به همین دلیل از لفظ نامرئی هم برای آنها استفاده می شود. البته باید قبول کنیم که فاصله بیش از حد دندان ها از یکدیگر باعث می شود که کاربرد براکت لینگوال محدود شود.
براکت اینویزیلاین برای درمان اورجت خفیف مناسب هستند، اما نکته ای که در مورد آنها وجود دارد این است که نسبت به سایر گزینه ها هزینه بر هستند و فرد باید چندین بار در مطب دندان پزشک حضور یابد تا براکت ها مطابق با دندان های او طراحی و ساخته شوند. البته شفاف بودن این ابزار تبدیل به یک نقطه قوت برای آن شده و بزرگسالان علاقه بیشتری به استفاده از آنها دارند.
در برخی موارد ابزارهای ارتودنسی برای اصلاح اورجت بیش از حد کافی نیستند و ارتودنتیست ها مجبور به انجام جراحی هستند. این شیوه جراحی شامل شکستن کنترل شده استخوان فک و تغییر موقعیت دندان ها بوده تا لبخند طبیعی فرد حفظ شود. نکته مهم در جراحی، هماهنگی بین ارتودنتیست و جراح فک و صورت است تا طرح درمان مناسبی تنظیم شود و از طرف دیگر طول درمان آن به شکلی است که فرد باید بین ۲ تا ۴ هفته پس از عمل به استراحت بپردازد و دوره درمان نسبتا طولانی خواهد داشت
درمان اورجت و سایر ناهنجاری های دندان در کودکان و بزرگسالان باعث بهبود عملکرد دهان و دندان و در نتیجه زیبایی صورت می شود. تشخیص مال اکلوژن در اوایل کودکی شانس درمان موفقیت آمیز آن را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد و باعث میشود که طول درمان آن هم کوتاهتر شود. بزرگسالان هم در درمان اختلالات بایت نتایج خوبی به دست می آورند اما طول درمان آنها بیشتر است و طبیعتاً هزینه بیشتری هم باید بپردازند. بنابراین اگر کودک شما نشانه های مختصری از مال اکلوژن را دارند حتماً تا قبل از هفت سالگی به یک متخصص ارتودنتیست مراجعه کنید