دندان قروچه یا براکسیسم چیست؟

دندان قروچه یا براکسیسم شرایطی است که در آن بیمار دندان های خود را به شکلی غیر ارادی روی یکدیگر فشار می دهد یا می ساید. به مرور زمان، این حرکت به دندان های بیمار آسیب می رساند و ممکن است منجر به درد فک و سر درد شود، و منجر به بروز مشکلات و عوارض بیشتری برای سلامت دهان و دندان ها شود.

براکسیسم می تواند هم بزرگسالان و هم کودکان را تحت تأثیر قرار دهد. گرچه شایع تر است که افراد در طول شب بیشتر دندان قروچه کنند، اما این اتفاق ممکن است در طول روز نیز رخ دهد. افرادی که از دندان قروچه یا براکسیسم رنج می برند، معمولاً به هیچ وجه نمی دانند که دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند.

این شرایط می تواند در نتیجه طیف وسیعی از مسائل بروز پیدا کند، اما اغلب به استرس یا اضطراب ربط داده می شود. متوقف کردن دندان قروچه ها به طور کامل کار دشواری است، اما راه های زیادی برای کاهش تأثیرات آن وجود دارد. بیشتر افراد با استفاده از محافظ دندان در شب شروع می کنند.

در این مقاله می توانید دریابید که چه عواملی باعث ایجاد براکسیسم می شوند، علائم آن چگونه شناسایی می شوند و اگر شما یا یکی از آشنایان شما دندان قروچه دارید، چه کاری باید انجام دهید.

براکسیسم چیست؟

ساییدن دندان ها روی یکدیگر می تواند به اندازه فشار دادن آنها روی یکدیگر مشکل ساز باشد. این وضعیت، که تحت عنوان دندان قروچه نیز شناخته می شود، عبارت است از فشردن یا ساییدن بیش از حد دندان ها روی یکدیگر- معمولاً بدون اینکه شخص متوجه باشد که این کار را انجام می دهد.

بسیاری از افراد، از دندان قروچه به عنوان یک عادت بد دندانی نام می برند که بیشتر دوست دارند آن را ترک کنند. و گرچه همه ما گاهی اوقات دندان های خود را تا حدودی روی یکدیگر فشار می دهیم و می ساییم، اما افرادی که از براکسیسم رنج می برند این کار را تا جایی انجام می دهند که شروع به آسیب رساندن به دندان های آنها یا ایجاد دیگر مشکلات پزشکی می کند.

این وضعیت می تواند خود را به دو طریق نشان دهد:

• براکسیسم پویا شامل حرکات ساینده فک ها از یک طرف به طرف دیگر یا از جلو به عقب است، و معمولاً در طول خواب رخ می دهد.
• براکسیسم استاتیک عبارت است از ساییدن دندان ها روی یکدیگر بدون ایجاد صدا، و بیشتر اوقات در طول روز اتفاق می افتد.

دندان قروچه یا براکسیسم

دندان قروچه شبانه

اکثر موارد به شکل براکسیسم شبانه ظاهر می شوند، نامی که به ساییدن دندان ها در طول شب روی یکدیگر اطلاق می شود. در طول خواب، بیماران دندان های خود را به صورت غیر ارادی و ناخودآگاه روی یکدیگر فشار می دهند.

براکسیسم شبانه اغلب در کنار دیگر اختلالات خواب مانند خروپف و آپنه خواب اتفاق می افتد. بیماران معمولاً خستگی را تجربه می کنند زیرا خواب آنها به شدت مختل می شود. این در مورد فردی که با بیمار به صورت مشترک از یک اتاق استفاده می کند نیز صدق می کند.

اگر متوجه شدید که یکی از افراد خانواده یا همسر شما در خواب دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهد، آن را به آنها اطلاع دهید. آنها را به مراجعه به یک دندانپزشک تشویق کنید، که می تواند علائم فرسایش دندان را بررسی کند. پس از تأیید تشخیص، می توان اقداماتی انجام داد، مانند استفاده از محافظ دندان شبانه برای دندان قروچه یا چسب زدن روی دهان، برای کاهش هرگونه آسیب دهان و دندان و شناسایی علت زمینه ای.

در برخی موارد ممکن است مطالعه الگوهای خواب بیمار لازم باشد، که شامل گذراندن شب در کلینیک خواب است. اکثر موارد به این کار احتیاج ندارند، اما برای موارد بویژه مشکل ساز می تواند قابل اطمینان ترین تشخیص باشد.

از دندانپزشک بپرسید: چرا وقتی از خواب بیدار می شوم، درد فک دارم؟

اگر با درد دندان و فک از خواب بیدار شوید، به احتمال زیاد شب ها دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهید یا در حالی که فک های خود را روی یکدیگر می سایید می خوابید. یکی دیگر از علائم این مشکل شبانه فک می تواند بیدار شدن با سردرد باشد. همه این علائم به وجود یک مشکل در مفاصل فک شما اشاره دارد، که تحت عنوان مفاصل فکی گیجگاهی شناخته می شوند. این مشکل می تواند در طول دوره هایی از زندگی که استرس دارید بدتر شود، یا اینکه صرفاً می تواند یک مشکل مزمن باشد که باید با یک محافظ دندان شبانه سفارشی درمان شود.

چرا افراد دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند؟

درمان براکسیسم با این واقعیت پیچیده است که دلایل احتمالی زیادی برای این وضعیت وجود دارد. در حقیقت، در برخی موارد، علت ممکن است هرگز شناخته نشود.

با این حال، دانش فعلی پزشکی به عوامل زیر اشاره می کند:

• اضطراب و استرس- بدتر شدن ساییدن یا فشردن دندان ها روی یکدیگر با افزایش سطح استرس
• مال اکلوژن دندانی (ناهمراستا بودن دندان ها) – گرچه نظر پزشکی تقسیم می شود به این که آیا این یک علت آشکار است، یا یک عامل تشدید کننده، یا نتیجه دندان قروچه
• مشکلات روانی- اجتماعی
• مصرف داروهای ضد افسردگی
• مصرف مواد مخدر مانند اکستازی
• سیگار کشیدن- سیگاری ها پنج برابر بیشتر احتمال دارند که مشکل را تجربه کنند
• مصرف زیاد الکل یا کافئین
• اختلالات خواب
• شرایط عصبی مانند بیماری پارکینسون و هانتینگتون

علل ژنتیکی را نمی توان رد کرد. به نظر می رسد ارتباطی وجود داشته باشد، اما هنوز به وضوح نشان داده نشده است.

از بین همه این دلایل براکسیسم، استرس و اضطراب شایع ترین هستند. تقریباً 70% موارد تشخیص داده شده ناشی از استرس، به عنوان مثال در محل کار یا مدرسه، هستند. افرادی که استرس را به خوبی کنترل نمی کنند، بیشتر احتمال دارد که دندان های خود را روی یکدیگر فشار دهند.

بیشتر افراد در زمان های مختلف زندگی خود استرس را در درجات مختلف تجربه می کنند. غالباً وقتی سطح استرس فروکش می کند، مشکل دندان قروچه نیز از بین می رود.

دندان قروچه یا براکسیسم

علائم براکسیسم

بسیاری از افراد به خصوص در شب، غافل هستند که در حال فشردن و ساییدن دندان های خود روی یکدیگر هستند. بارزترین علامت براکسیسم صدای ساییدن و ضربه زدن است. این یک صدای ناخوشایند است که احتمالاً افراد نزدیک متوجه آن می شوند.

اما شما نمی توانید روی افراد دیگر حساب کنید تا این موضوع را به شما اطلاع دهند، بنابراین باید به دنبال دیگر علائم دندان قروچه باشید، که عبارتند از:

• دردهای عضلانی در اطراف فک و مفصل فکی گیجگاهی. این منجر به ایجاد احساس سفتی می شود و می تواند ظرفیت باز کردن کامل دهان را محدود کند.
• گوش درد و وزوز گوش
• سردرد
• درد اطراف گردن، گونه ها و شانه ها
• اختلال در خواب یا بیدار شدن با احساس خستگی علیرغم اینکه شما فکر می کنید برای مدت زمان کافی خوابیده اید.
• فرسایش بیش از حد روی سطح دندان ها (که می تواند منجر به حساسیت ها دندان شود)
• شکستگی پر شدگی دندان، روکش یا دیگر پروتزهای دندانی
• دندان های ترک خورده یا شکسته
• خونریزی لثه ها در شب یا صبح

دندانپزشک شما قادر خواهد بود علائمی را بررسی کند که دندان های شما با دندان قروچه آسیب دیده اند. اگر نگران هستید، در معاینه بعدی دندانپزشکی خود به این مورد اشاره کنید.

اثرات دندان قروچه

روی دندان ها

هنگامی که دندان ها در نتیجه دندان قروچه تحت فشار قرار می گیرند، لایه بیرونی مینای دندان شروع به ساییده یا لب پر شدن می کند. این باعث می شود لایه بعدی دندان- عاج آن- در معرض دید قرار بگیرد. در این مرحله، احتمالاً بیماران متوجه می شوند که دندان های آنها به گرما و سرما حساس تر شده اند.

دندان ها ممکن است زرد شوند یا تغییر رنگ داشته باشند. علت این امر این است که عاج یک رنگ زرد مایل به نارنجی دارد و این مینای بیرونی دندان است که ظاهر سفیدتری به دندان ها می دهد. هنگامی که مینای دندان فرسوده می شود، رنگ عاج از داخل آن ظاهر می شود.

هنگامی که لایه محافظ مینای دندان فرسوده می شود، دندان ها بیشتر در معرض خطر پوسیدگی و ایجاد حفره ها قرار دارند.

دندان ها همچنین بیشتر مستعد شکستگی خواهند بود، به خصوص در موارد شدید. این می تواند باعث شود اعصاب دندان در معرض محیط دهان قرار بگیرند، و باعث نکروز و مرگ آنها شود. شما حتی ممکن است تحلیل دندان را تجربه کنید. برای جلوگیری از عفونت یا آبسه دندان، ممکن است درمان ریشه نیاز باشد.

علاوه بر این، ترمیمها و پروتز های دندانی، از جمله پر کردن، روکش، بریج های دندان و ونیرها، به راحتی می توانند در نتیجه دندان قروچه یا براکسیسم آسیب ببینند.

اگر یک بیمار بتواند برای متوقف کردن دندان قروچه خود راهی پیدا کند، پس از آن ممکن است بخواهد زیبایی ظاهری هر یک از دندان های آسیب دیده خود را با ونیرها یا روکش های دندانی بهبود بخشد. با این حال، دندانپزشکان معمولاً در صورتی که هنوز این شرایط فعال باشد، این موارد را برطرف نخواهد کرد.

دندان قروچه یا براکسیسم

روی مفاصل

افزایش فشردن و ساییدن دندان ها فشار بیشتری روی عضلات و مفاصل فکی گیجگاهی (فک) وارد می کند. بیماران ممکن است متوجه شوند که هنگام بیدار شدن از خواب فک آنها احساس سفتی یا درد دارد. آنها همچنین ممکن است متوجه شوند که باز کردن کامل دهان برای آنها سخت تر از گذشته است و خمیازه کشیدن ممکن است دردناک شود.

فک ممکن است هنگام حرکت حین صحبت کردن یا غذا خوردن، شروع به ایجاد صداهای هشدار دهنده ترک خوردگی کند. در موارد جدی تر، فک می تواند قفل شود، که ناشی از جابجایی مفاصل یا آرتروز در مفصل است.

هر بیمار این علائم دندان قروچه یا براکسیسم را در درجه های مختلفی تجربه خواهد کرد، اما مطمئناً آنها هیچ کمکی به استرس یا اضطراب نمی کنند. در حقیقت، تظاهرات این تأثیرات می تواند اضطراب را بدتر کند، و در نتیجه منجر به ایجاد چرخه شرورانه ای شود. این امر بویژه در صورتی صادق است که بیمار هرگز در مورد این علائم براکسیسم- یا حتی خود این وضعیت- چیزی نشنیده باشد، بنابراین مطمئن نیست که آیا باید به دنبال کمک پزشکی باشد یا خیر.

پیامدهای دیگر براکسیسم

در جدی ترین موارد، ممکن است تخریب استخوان آلوئولار، تشدید بیماری های پریودنتال مانند ژنژیویت، درد عضلات در سر و دهان یا حتی هیپرتروفی عضلانی (شرایطی که در آن عضلات به دلیل استفاده بیش از حد رشد غیر عادی دارند) وجود داشته باشد.

دندان قروچه یا براکسیسم

دندان قروچه در کودکان و نوزادان

ارقام مربوط به براکسیسم در کودکان نشان می دهند که حدود 20% از کودکان می توانند تحت تأثیر این وضعیت قرار گیرند. با این حال، ارقام واقعی ممکن است بیشتر باشند، زیرا غالباً توجهی به این شرایط نمی شود.

این یک اختلال خواب تلقی می شود و به برانگیختگی شبانه مربوط می شود، بنابراین به دلیل الگوهای خواب ضعیف، اغلب می تواند منجر به بروز مشکلات رفتاری شود. هر دوره به طور متوسط ​​به مدت 4 ثانیه طول می کشد و می تواند تا 6 بار در ساعت در طول شب اتفاق بیفتد، و باعث شود کودک صبح روز بعد خسته و تحریک پذیر باشد.

البته این برای والدین نیز ناراحت کننده است که بشنوند فرزند یا کودک آنها دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهد یا می ساید. این شرایط بیشتر اوقات بعد از ظاهر شدن دندان های شیری یا دندان های دائمی برای نخستین بار اتفاق می افتد. تا زمانی که دندان های دائمی به طور کامل شکل می گیرند، دندان قروچه یا براکسیسم باید متوقف شده باشد.

به نظر می رسد ارتباط واضحی وجود داشته باشد بین کودکانی که دندان قروچه دارند و بی نظمی های تنفسی مانند نفس کشیدن از راه دهان به دلیل انسداد مجرای تنفسی. برخی از جراحی ها می توانند مشکلات مربوط به اختلالات تنفسی خواب را برطرف کنند.

اضطراب و استرس نیز ربط داده شده اند، گرچه ممکن است آنها نتیجه قطع خواب باشند و نه به علت دندان قروچه. در هر صورت، فعالیت های آرامش بخش قبل از خواب می توانند اضطراب و بیش فعالی را کاهش دهند.

درمان های براکسیسم یا دندان قروچه

دوره اولیه عمل معمولاً محدود کردن آسیب های بیشتر ناشی از دندان قروچه است. با دنبال کردن این موارد، تشخیص کامل می تواند انجام شود:

دندان قروچه یا براکسیسم

یک محافظ دندان برای دندان قروچه

اکثر دندانپزشکان به بیماران توصیه خواهند کرد که برای محافظت از دندان ها در شب، از محافظ دندان براکسیسم استفاده کنند. محافظ دندان سفارشی در شب از دندان ها محافظت می کند.

یک محافظ دندان بین فک بالا و پایین یک عامل محافظ بوجود می آورد؛ به عبارت دیگر، آنها دیگر نمی توانند با یکدیگر تماس داشته باشند تا باعث فرسایش دندان ها شوند. محافظ دندان قروچه همچنین مقداری از فشار ناشی از فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر را جذب می کند.

یکی از مزایای دیگر این ابزار، کاهش بسیار زیاد مقدار سر و صدای ناشی از دندان قروچه در شب است- که می تواند یک تسکین بزرگ برای افراد خانواده بیمار باشد!

دندان ها به طور کامل توسط محافظ دندان پوشش داده شده اند، بنابراین هیچ تماسی بین دندان های فک بالا و فک پایین وجود ندارد.

اجازه دهید صادق باشیم، که یک محافظ دندان براکسیسم درمانی برای این وضعیت نیست، مهم نیست که علت آن چیست. این ابزار به لطف کاهش فشار، به سادگی اجازه می دهد تا فک و ماهیچه ها استراحت کنند.

محافظ دندان معمولاً برای کودکان بسیار خردسال که ساختار صورت و دندانی آنها هنوز در حال رشد است توصیه نمی شود، زیرا ممکن است در رشد طبیعی دندانی آنها تداخل ایجاد کند.

از دندانپزشک بپرسید: چگونه می توان دندان قروچه در طول روز را متوقف کرد؟

اگر در طول روز دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهید، با ایجاد صدای “ن” به طور مکرر، می توانید فک خود را آرام کنید. ورزش منظم و حرکت کردن در طول روز نیز مانع ایجاد تنش هنگام کار می شود. برای صاف کردن ژست خود وقت خود بگذارید، زیرا شما از روی غریزه فک خود را رو به جلو می آورید و دندان های شما به لمس کردن یکدیگر و فشرده شدن روی یکدیگر تشویق می شوند.

از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و نوشیدنی های انرژی زا اجتناب کنید، زیرا آنها محرک هستند و حرکت عضلات را تشویق می کنند. هم کافئین و هم الکل نیز الگوهای خواب شما را مختل می کنند، و احتمال فعالیت عضلات و دندان قروچه در طول شب را افزایش می دهند.

گزینه بهتر این است که از دندانپزشک خود در مورد دریافت یک محافظ دندان یا اسپلینت سفارشی سؤال کنید. آنها از روی قالبی که از دندان های شما گرفته می شود در لابراتوار ساخته می شوند تا کاملاً متناسب با دندان های شما باشند. نتیجه یک محصول راحت تر و ماندگار تر است.

این گزینه که به صورت سفارشی ساخته شده است گران تر است، اما اگر بیمه دندانپزشکی داشته باشید، قوانین آن را بررسی کنید تا ببینید که آیا ممکن است تمام هزینه ها یا بخشی از آنها را تحت پوشش قرار دهند.

سایر درمان های دندان قروچه

• وارنیش بی حس کننده: که توسط یک دندانپزشک برای محافظت از دندان ها در برابر حساسیت های ناشی از فرسایش مینای دندان اعمال می شود.
• ژل های فلورایده: یک درمان بی حس کننده که می تواند در منزل اعمال شود.
• درمان ارتودنسی: در صورتی که مال اکلوژن مسئول دندان قروچه باشد یا در نتیجه آن بوجود آمده باشد، بیمار ممکن است بتواند برای اصلاح بایت، بریس استفاده کنید. در موارد خفیف تا متوسط​​، بریس های نامرئی ممکن است ارجحیت داشته باشند زیرا آنها همان اثر محافظتی شبیه به محافظ دندان را دارند.

افرادی که دندان قروچه را به صورت ناخودآگاه انجام می دهند باید تلاش کند تا وضعیت خواب خود را تغییر دهند و به پهلو بخوابد. علت این امر این است که وقتی بیماران به پشت می خوابند، وضعیت بدتر می شود.

دندان قروچه یا براکسیسم

چگونه دندان قروچه یا براکسیسم را متوقف کنیم؟

گرچه هیچ درمان دائمی تضمین شده ای برای برکسیسم وجود ندارد، اما درمان ها و تکنیک های متعددی وجود دارند که ممکن است به برطرف کردن علت های زمینه ای کمک کنند.

آرام سازی

هنگامی که این شرایط با استرس ارتباط داشته باشد، با استفاده از تکنیک های آرام سازی، روش هایی برای پرداختن به علت های ریشه ای وجود دارد. این موارد عبارتند از یوگا، مدیتیشن، روان درمانی، و درمان رفتاری شناختی (CBT).

برای مؤثر واقع شدن این تکنیک ها، بیمار باید به دوره درمان تعهد کامل داشته باشد. این درمان ممکن است پر هزینه باشد، اما به صورتی ماندگار و مؤثر نیز می تواند عمل کند.

ورزش کردن

در صورتی که استرس یک عامل اصلی باشد، ورزش می تواند کمک کند. علت این است که با ورزش کردن هورمون اندورفین آزاد می شود- مواد شیمیایی که به تسکین استرس در مغز کمک می کنند.

دندان قروچه یا براکسیسم

مدیریت رژیم غذایی و ترک سیگار

از آنجا که نوشیدنی های تحریک کننده می توانند مشکل را بدتر کنند، قبل از رفتن به رختخواب از الکل و کافئین (از جمله چای، قهوه و نوشابه های کافئین دار) خودداری کنید. حتی به فکر قطع کامل مصرف آنها برای چند هفته باشید تا ببینید که آیا متوجه یک تفاوت می شوید.

همین امر در مورد سیگار کشیدن نیز صدق می کند- برای بهبود بسیاری از مشکلات سلامت دهان و دندان خود، سیگار کشیدن را ترک کنید. مزایای سلامتی زیادی برای ترک سیگار وجود دارد.

تمرینات عضلانی

هنگامی که این وضعیت ماهیت روانی ندارد، تمرینات کششی ممکن است کمک کنند. اگر عضلات جونده موجود در فک به طور منظم ورزش داده شوند، آنها طی هر دوره فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر، تحت فشار کمتری قرار می گیرند.

شل کننده های عضلانی

افراد که دندان قروچه می کنند، در عضلاتی که اغلب تحت فشار هستند، درد را تجربه می کنند. برخی از شل کننده های عضلات می توانند با این امر مقابله کنند. با این حال، شما قبل از شروع درمان باید در مورد این گزینه با پزشک یا داروساز خود گفتگو کنید زیرا برخی از شل کننده های عضلات اعتیاد آور هستند.

برخی از بیماران پس از تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) در عضلات جونده آنها، بهبودهایی را تجربه کرده اند. بوتاکس قدرت عضلات را کاهش می دهد، و این باعث می شود آسیب ناشی از دندان قروچه محدود شود. با این حال، این یک تکنیک بسیار جدید است و به این ترتیب تحقیقات پزشکی اندکی وجود دارند که از اثربخشی و تأثیرات طولانی مدت آن حمایت کنند.

هیپنوتیزم

از آنجا که دندان قروچه به صورت ناخودآگاه اتفاق می افتد، ثابت شده است که در برخی موارد خاص، هیپنوتیزم می تواند مؤثر باشد. این درمان همچنین می تواند به علل زمینه ای مانند استرس و اضطراب کمک کند.

ما توصیه می کنیم قبل از شروع هرگونه درمان براکسیسم، با دندانپزشک یا یک پزشک متخصص دیگر مشورت کنید.

نتیجه گیری

هیچ درمانی نمی تواند به صورت تضمینی یک درمان کامل و دائمی برای براکسیسم باشد، زیرا دندان قروچه یک عمل غیر ارادی و ناخودآگاه است. وقتی فرد در طول شب از آن رنج می برد، مهم این است که از این مشکل آگاه شود، اغلب به لطف یک توجه یکی از اطرافیان. مبتلایان قبل از یافتن راه حل، برای محدود کردن آسیب بیشتر به دندان ها، باید اقدامات لازم را انجام دهند.

یک مشاوره با یک دندانپزشک متخصص باید اولین قدم شما در تأیید تشخیص و ارزیابی میزان هرگونه آسیب ناشی از آن باشد.

اگر می توانید بفهیمد چه عوامل یا محرک هایی باعث ایجاد این شرایط می شوند، می توانید در کوتاه مدت برای کاهش درد و آسیب ها گام هایی بردارید. در دراز مدت، ممکن است حتی قادر باشید مشکل را ریشه کن کنید.