کراس بایت چیست و چگونه درمان می شود؟

کراس بایت یکی دیگر از انواع اختلالات بایت یا مال اکلوژن است که در بسیاری از موارد ممکن است با آندربایت اشتباه گرفته شود. این در حالی است که هم از لحاظ ویژگی‌های ظاهری و هم از لحاظ روش های درمانی با یکدیگر متفاوت هستند و عکس العمل ارتودنتیست ها هم نسبت به این مشکل متفاوت است. در هر صورت تغییرات چهره و ظاهر فرد با این ناهنجاری باعث می شود که اعتماد به نفس آنها تحت تاثیر قرار گیرد و به دنبال گزینه های درمانی برای آن باشند.

با این تفاسیر در ادامه می خواهیم اطلاعات کاملی در مورد کراس بایت و عوارض جانبی آن در اختیار شما قرار دهیم و در نهایت گزینه های درمانی آن را هم به شما معرفی کنیم.

کراس بایت چیست؟

کراس بایت (Crossbite) به حالتی گفته می‌شود که دندان‌های فوقانی و تحتانی فرد با یکدیگر همسو نیستند. به طور معمول ریشه این مشکل به مسائل ژنتیکی برمی‌گردد، اما ممکن است مواردی خارج از دلایل ارثی مانند مکیدن بیش از حد انگشت شست یا افتادن دندانهای شیری زودتر از موعد در آن نقش داشته باشد. این مشکل خود را به صورت تغییر شکل ظاهری فرد نشان می دهد و در دو نوع اتفاق می‌افتد که تحت عنوان قدامی و خلفی شناخته می‌شوند:

• کراس بایت قدامی: در این حالت دندان های جلویی فوقانی در پشت دندان های جلویی پایینی قرار می گیرند و شباهت بسیار زیادی به آندربایت دارد اما ارتودنتیست ها می توانند تشخیص دهند که دقیقاً یکسان نیستند و گزینه های درمانی آنها هم با یکدیگر متفاوت است.
• کراس بایت خلفی: این وضعیت حالت معکوس کراس بایت قدامی است که دندان های فوقانی در قسمت جلوی دندان‌های تحتانی قرار می گیرند و با آنها همپوشانی دارند.

موضوع مهمی که در اینجا وجود دارد این است که خارج شدن دندانها از حالت طبیعی باعث میشود که ظاهر طبیعی فرد تغییر کرده و از طرف دیگر نظافت دهان و دندان برای او سخت شود.

کراس بایت

عوامل تاثیر گذار در ایجاد کراس بایت

همانطور که در بالا گفتیم در اغلب موارد کراس بایت به دلیل مسائل ژنتیکی به وجود می آید، اما باید این حقیقت را هم بپذیریم که ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشد که باید از آنها آگاهی داشته باشید:

رشد و جایگزینی نامنظم دندانهای دائمی

برای اکثر افراد بعد از افتادن دندانهای شیری بلافاصله دندان های دائمی جایگزین آنها می‌شوند. اما در برخی موارد خاص دندان‌های دائمی ممکن است قبل از افتادن دندانهای شیری رشد کنند. در این وضعیت دندانهای دائمی در محل مورد نظر به شکل نامناسبی قرار می گیرند و این باعث می شود که نظم کلی دندانها به هم ریخته و تناسب آنها با یکدیگر از بین برود.

عادت مکیدن انگشت شست

مکیدن بیش از حد انگشت شست در سنین کودکی و به طور ویژه در زمان رشد دندانهای دائمی (4 سالگی به بعد) منجر به از بین رفتن تراز طبیعی دندان ها میشود. مکیدن انگشت شست باعث افزایش فشار در قسمت داخلی فک شده و این باعث می شود که استخوان کام فوقانی تغییر شکل پیدا کند.

 تنفس دهانی

وقتی دهان شما بسته است و از طریق بینی خود تنفس می کنید، به طور طبیعی زبان در مقابل کام دهان قرار می گیرد. این وضعیت به کودکان در حال رشد کمک می‌کند تا فک آنها به شکل صحیح رشد کند. اما اگر کودک مدام از دهان خود نفس بکشد که احتمالا ریشه در مشکلات دیگری مانند لوزه های متورم یا… دارد، زبان از محل مناسب دور می شود و این باعث می شود که فک فوقانی نسبت به حالت طبیعی کوچکتر باشد.

روش های درمان کراس بایت

علیرغم همه موارد گفته شده خبر خوب این است که امکان انجام اصلاحاتی برای کراس بایت وجود دارد و متداول ترین روش های درمانی  ارتودنتیست ها شامل گزینه های زیر می شوند:

• پالاتال اکسپندر یا گسترش دهنده استخوان کام: این ابزار یک دستگاه فلزی است که در درون استخوان کام قرار می گیرد و از طریق فشار معکوس به رشد فک کمک میکند.
• اکسپندر های متحرک برای بزرگسالان: این اکسپندر ها به شکلی طراحی شده اند که فرد می تواند در شرایط مختلف آنها را از دهان خود خارج کند.
• براکت ارتودنسی: این ابزار از طریق اعمال فشار به دندان ها آنها را به محل مناسب حرکت می‌دهد و تناسب اولیه آن ها را حفظ می کند.
• جراحی فک: شیوه جراحی شامل شکستن استخوان فک و در نهایت بزرگتر کردن کام فوقانی با جابه جایی استخوان است.

به خاطر داشته باشید که هیچ کدام از این گزینه ها راحت و سریع نیستند اما نتیجه خوبی می دهند. به همین دلیل اگر کراس بایت دارید و به یک ارتودنتیست مراجعه کرده اید احتمالاً یکی از این روش های درمانی را تجربه خواهید کرد.

کراس بایت

اگر کراس بایت درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

اگرچه ممکن است متخصصان ارتودنسی در مورد به کارگیری گزینه های درمانی مختلف برای درمان باهم اختلاف نظر داشته باشند یا در مورد انتخاب سن مناسب برای شروع درمان نظر واحدی نداشته باشند، باز هم همه آنها در یک مورد اتفاق نظر دارند و آن این است که قطعاً باید درمان انجام شود.

دلیل این امر آن است که کراس بایت می تواند منجر به پارگی جدی لثه‌ها شود و همچنین در ایجاد درد در دندانها و گونه ها نقش دارد. زمانی که دندان ها به شکل یکنواخت روی یکدیگر قرار نمی گیرند مشکلاتی در وضعیت جویدن فرد به وجود می‌آید که با ایجاد درد در قسمت فک و گردن و حتی در شانه ها همراه است.

بنابراین اگر کراس بایت درمان نشود منجر به ایجاد وضعیت نامناسب به فک، مشکلات مفصل فک و عدم تقارن صورت میشود. به همین دلیل صحبت کردن با یک متخصص دندانپزشکی یا ارتودنتیست بسیار مهم است تا بدانید که چه روشی برای درمان مشکل شما وجود دارد.

جمع بندی

کراس بایت به حالتی گفته می شود که دندان های فوقانی و تحتانی با یکدیگر همسو نمی شوند و ممکن است دندان های فوقانی پشت دندان‌های پایینی قرار گیرند که به عنوان کراس بایت قدامی شناخته می شود. این در حالی است که در کراس بایت خلفی دندان های فوقانی در جلوی دندان های پایینی قرار می گیرند.

مسائل ژنتیکی اصلی‌ترین عامل ایجاد کراس بایت هستند اما مواردی مانند تغییر یا رشد غیر طبیعی دندان های دائمی و مکیدن انگشت شست و همچنین تنفس دهانی در آن نقش دارند. گزینه های درمان این مشکل شامل انجام کارهای ارتودنسی مانند استفاده از اکسپندر پالاتال یا براکت ارتودنسی یا جراحی است.

امیدواریم به همه سوالات و ابهامات شما پاسخ داده باشیم، اما اگر باز هم نیاز به مشاوره دارید از شماره‌های سایت استفاده کنید و با ما تماس بگیرید.