صدا دادن فک و علت آن

علت رخ داد صدای فک در چیست؟ گاهی اوقات زمانی‌که در حال خوردن غذا یا در حال صحبت کردن هستید از فک شما صدا‌هایی شنیده می‌شود. آیا صدا دادن فک یک مشکل جدی است یا این‌که مشکل خیلی حادی نخواهد بود؟ آیا ارتباط خاصی با دیگر دندان‌های شما همچون دندان عقل دارد؟ صدا دادن فک قطعاً شما را کلافه خواهد کرد، پس باید به دنبال راهکاری برای درمان آن باشید. ممکن است صدای فک با درد اندکی همراه باشد. حتی هنگام خوردن غذا وقتی زیاد فک خود را باز می‌کنید یا هنگام خمیازه کشیدن نیز شما با این مشکل مواجه خواهید شد.

صدا دادن فک یا jaw popping

گاهی اوقات به خاطر اختلال در عملکرد مفاصل تمپرومندیبولار یا TMJ و همچنین مفصل‌های موجود در قسمت گیج‌گاهی، فک دچار صداهایی خواهد شد. استخوان‌های فک به واسطه این مفاصل به جمجمه متصل می‌شوند و محل قرارگیری آن‌ها در هر دو ردیف قرار دارد. هدف مفصل‌های موجود در فک بالا و پایین آسان نمودن عمل جویدن، خمیازه کشیدن، صحبت کردن و … است. اگر مفاصل فک به درستی عمل نکنند شخص با مشکل صدای فک مواجه می‌گردد که می‌تواند مشکل‌ساز باشد. TMJ اصطلاحی است که برای نشان دادن نوع مفصل و مشکلات فک مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر  TMJبه اختلال صدای فک TMD و TMJD نیز می‌گویند.

افراد مستعد صدای فک

عارضه صدای فک در بین آقایان بیشتر بوده یا بانوان؟ تحقیقات نشان داده‌اند که زنان نسبت به مردان بیشتر دچار مشکل صدای فک خواهند شد اما تاکنون علت آن کشف نشده است. حدس و گمانی که برخی از پزشکان برای این تفاوت می‌زنند این است که کلاژن‌های نگه‌دارنده دیسک برای خانم‌ها از نظر آناتومیکی متفاوت هستند. علاوه بر آن هورمون‌های پروژسترون و استروژن نیز بی‌تأثیر نخواهند بود. آمارها این‌گونه نشان می‌دهند که صدای فک در بین زنان 30 تا 50 سال و افراد جوان و نوجوان بیشتر اتفاق می‌افتد.

TMJ در کل فقط ویژه یک دسته خاصی نیست و هر شخصی در هر جنسیت و سنی که باشد احتمال درگیر شدن با این مشکل را خواهد داشت. نگرانی به خود راه ندهید در اکثر مواقع این اختلال موقت و با عوض کردن شیوه زندگی و برخی درمان‌های ساده می‌توان این مشکل را برطرف نمود.

صدا دادن فک و علت آن

علت صدا دادن مفصل فک

علت ایجاد صدای فک معمولاً به دلیل اختلالاتی است که در هنگام حرکت برای عضلات و مفاصل فک بالا یا پایین اتفاق می‌افتد. تنها دلایل ایجاد صدای فک مربوط به مفاصل فک نبوده و مشکلات دیگری نیز همچون ضربه زدن به سر و مشکلات دیسک گردن باعث اختلالات گیج‌گاهی فک می‌شوند. برخی از این عوامل مشکلات کوتاه مدت و موقت و برخی دیگر مشکلات حاد و مزمن ایجاد می‌کنند و درمان آن دشوارتر خواهد شد. فشار دادن دندان‌ها به هم یا دندان قروچه، استرس و اضطراب و همچنین در رفتگی مفاصل دیگر دلایل بروز این اختلال هستند. مشکل حادتر دیگری مانند قفل کردن دندان‌های آسیاب به هم، به دلیل استرس زیادی ایجاد می‌گردد.

بنابراین اگر مشکل صدای فک شما به خاطر قفل کردن دندان‌ها یا استرس باشد باید آن را سریع درمان کنید. ماهیچه‌های فک در هنگام تنش و نگرانی منقبض و جمع می‌شوند. اغلب اوقات با یک تمرین ساده مانند کنترل کردن دندان قروچه این اختلال قابل حل خواهد بود. صدا دادن مفصل فک می‌تواند علت‌های متفاوتی داشته باشد. شرایط و برخی اختلالات ایجاد شده در دهان و دندان نیز ممکن است باعث بروز این عارضه گردند. ریشه اصلی این مشکل اول و آخر به مفصل گیجگاهی – فکی برمی‌گردد که موجب ایجاد صدا خواهند شد. حال به برخی از این مواردی که به عنوان علت صدا دادن مفصل فک مشناخته شده‌اند را اشاره می‌کنیم.

• ناخن جویدن به‌طور مدام
• آدامس جویدن زیاد
• قرار گرفتن دندان‌ها در جای نادرست
• قفل کردن فک
• شکستن پوست پسته، بادام، گردو و هر شی سفت دیگر با دندان
• فشارهایی که به دلیل اختلالات عصبی در دراز مدت به فک وارد می‌شوند

بنابراین انجام هر یک از آن‌ها و کارهای مشابه دیگر سبب تحلیل مفاصل خواهند شد و در نتیجه در هنگام حرکت صداهایی را خواهید شنید.

صدا دادن فک و علت آن

تأثیر مال اکلوژن بر صدای فک

آیا درباره اصطلاح مال اکلوژن دندانی چیزی شنیده یا دیده‌اید؟ تمامی مشکلات دندانی و عوارض فک و دندان که سبب می‌شوند تا فک پایینی و بالایی روی یکدیگر چفت و تراز نشوند را مال اکلوژن می‌گویند. کراس بایت، اور بایت، کراودینگ، اپن بایت، آندر بایت و دیپ بایت از جمله بارزترین اکلوژن به شمار می‌آیند. مال اکلوژن اثرات بسیار زیادی بر خوردن و آشامیدن، ظاهر صورت، فرم دهان و دندان و … خواهند گذاشت. علاوه بر این عوارض گاهی اوقات مشکلات جدی‌تری را نیز برای بافت خود دندان و لثه‌ها به‌ وجود می‌آوردند.

بنابراین چیدمان نامنظم دندان‌ها و اختلالات فکی یا مال اکلوژن از جمله نشانه‌های شایع ایجاد صدای فک محسوب می‌شود. برخی از مشکلات دیگر این عارضه نیز به شرح زیر هستند:

• مشکلات و عوارض گفتاری
• نفس کشیدن از راه دهان
• عوض شدن فرم صورت
• تکرار و مداومت در گزیدن بخش داخلی گونه‌ها یا زبان

برای درمان مال اکلوژن شما می‌توانید به راحتی از ارتودنسی کمک بگیرید، اما در صورت جدی بودن این عارضه و عدم هماهنگی دندان‌ها مجبور به جراحی فک خواهید شد.

صدا دادن فک و علت آن

آیا آپنه خواب موجب صدا دادن فک می شود؟

علل فراوانی سبب بروز صدا در فک شده که یکی از آن‌ها نیز ممکن است به خاطر آپنه مرکزی خواب (CSA)  یا آپنه انسدادی خواب(OSA)  باشد. مشکل ناشی از این عارضه موجب می‌گردد در طی چرخه خواب به صورت کاملاً غیر ارادی فرد نفس خود را متوقف نماید. هوای ورودی به ریه‌ها کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه جریان هوا در داخل شش‌ها محدود خواهند شد که سبب بیدار شدن ناگهانی فرد از خواب می‌شود. خواب آلودگی در طول روز، خرناس، سردرد، افسردگی و تورم پا از جمله علائم فرد مبتلا به آپنه به شمار می‌رود.

سیگنال ندادن دقیق مغز به عضلات موجب می‌گردد که این ماهیچه‌ها به درستی کار نکنند و فرد دچار تنگی نفس شود. مشکلات عدیده‌ای که این افراد دارند به شرح زیر هستند:

• تغییر زیاد در نحوه صحبت کردن
• مشکلاتی در بلعیدن
• ضعف شدید عمومی

بهترین راه کار برای خلاص شدن از آپنه استفاده کردن از دستگاه CPAP خواهد بود.

سوالات متداول درباره صدا دادن فک

چگونه باید تشخیص داد که نیاز است برای صدای فک به پزشک مراجعه کنیم؟

• دیده شدن تورم در بخش‌هایی از فک و مفاصل آن
• محدودیت در باز کردن دهان و فک
• ایجاد سردردهای زیاد و مزمن
• باقی ماندن درد به مدت چند روز در یک نقطه به خصوص از فک
• بیدار شدن ناگهانی از خواب به خاطر زیاد بودن درد در قسمت‌هایی از فک

صدا دادن فک و علت آن

کلام پایانی

صدا دادن فک یک اختلال و عارضه‌ای است که می‌تواند در هر فردی ایجاد شود که آمار آن در بین زنان و جوانان بیشتر خواهد بود. بروز مشکل صدای فک نگرانی خاصی نداشته و گاهی اوقات حتی با درمان‌های ساده خانگی بهبود پیدا می‌کند. گاهی اوقات نیز مشکل کمی جدی‌تر بوده و فرد بیمار لازم است به یک پزشک مراجعه نماید. خمیازه کشیدن، باز کردن بیش از حد دهان، جوییدن زیاد آدامس و … نمونه‌هایی از عوامل پدید آوردنده صدای فک هستند.