در این نوشته می خوانید:
ارتودنسی یکی از زمانبرترین درمان های دندانپزشکی است که برای بهبود وضعیت قرار گرفتن فک ها نسبت به هم و نظم و ترتیب دادن به دندان های بی نظم انجام می گیرد. هزینه ای که برای این نوع درمان صرف می شود نیز معمولا بالاتر از سایر درمان های دندانپزشکی است که البته مقدار آن با توجه به دوره درمان و نوع مشکل، متفاوت خواهد بود. با این حال، در بسیاری از موارد انجام آن برای رفع مشکلات گفتاری و یا ظاهری اجتناب ناپذیر بوده و برای حفظ اعتماد به نفس لازم خواهد بود. با توجه به شرایط توضیح داده شده، مراقبت های بعد از ارتودنسی و حفظ نتایج حاصل از درمان ارتودنسی، یکی از مهم ترین مسائلی است که باید حتما در نظر گرفته شده و به آن اهمیت داده شود.
زیرا در غیر این صورت نظم دندان ها دوباره می تواند بهم خورده و بی نظمی های دندانی قبل مجددا ظاهر گردد. این یعنی تمامی سختی های دوره درمان ارتودنسی بی نتیجه مانده و نتایج حاصل از درمان از بین خواهد رفت.
لازم به ذکر است که بخش اصلی مراقبت های بعد از ارتودنسی باید توسط متخصص ارتودنسی شما انجام گیرد تا وضعیت دندان ها به همان حالت باقی بماند. در این مقاله قصد داریم به شرح مراقبت های پس از ارتودنسی پرداخته و ضرورت رعایت آن ها را بررسی نماییم.
پس از آن که دوره درمانی ارتودنسی تمام شد، حفظ نظم به وجود آمده و به طور کلی نگه داری از نتایج ارتودنسی از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در واقع، برای اینکه شخص بتواند از نتایج حاصل از این درمان زمانبر نهایت استفاده و لذت را ببرد، لازم است که از ابزار مخصوصی استفاده کند تا نتایج مدت زمان بیشتری دوام پیدا نماید. تمامی این امور تحت عنوان مراقبت های بعد از ارتودنسی شناخته می شوند.
ریتینرها یا پلاک های نگه دارنده ثابت و یا متحرک از جمله ابزارهایی هستند که پس از منظم کردن دندان ها و اصلاح وضعیت فک ها می تواند به حفظ موقعیت آن ها کمک نماید.
البته این به این معنی نیست که برای تمام عمر باید از آن ها استفاده کنید. بلکه با جا به جایی و اصلاح موقعیت دندان ها و یا طرز قرار گرفتن فک ها نسبت به هم، لازم است تا به نسوج استخوانی و دندانی این فرصت داده شود تا در جایگاه جدید خود محکم شده و بازسازی گردند. بنابراین، پس از آن که ابزار ارتودنسی از دهان خارج شدند، لازم است تا برای مدت زمان معینی از این نگه دارنده ها استفاده شود.
در نهایت پس از آن که استحکام لازم ایجاد گردید، باید این ابزارها از دهان خارج گردند. تمامی این مراقبت های بعد از ارتودنسی باید طبق برنامه ریزی و مطابق با نظر متخصص ارتودنسی صورت گیرد تا شخص بتواند بهترین بهره را از نتایج درمان ارتودنسی خود ببرد.
با توجه به توضیحات ارائه شده لازم است تا به محض خارج شدن براکت ها و ابزار ارتودنسی از دهان، مراقبت های بعد از ارتودنسی آغاز گردد. در ادامه به برخی از مواردی که افراد باید بعد از ارتودنسی انجام دهند اشاره می کنیم که البته معمولا توسط متخصص ارتودنسی به افراد گوشزد خواهد شد.
مراقبت های بعد از ارتودنسی، شامل مراحل مختلفی است که از زمان تمام شدن درمان آغاز می گردد و تا مدت ها بعد باید ادامه داشته باشد. در ادامه برخی از مراقبت های لازم را توضیح می دهیم.
پس از آن که دوره درمانی ارتودنسی به پایان رسید، بر اساس نظر قطعی متخصص ارتودنسی لازم است تا ابزار ارتودنسی از دهان خارج شوند. به محض اینکه تمامی اتصالات، سیم ها و براکت ها خارج شدند، باید از نوعی ابزار استفاده شود که اصطلاحا پلاک های نگهدارنده یا نگهدارنده ارتودنسی نامیده می شوند. البته گاهی ممکن است با اصطلاح علمی آن ها تحت عنوان ریتینر (Retainer) نیز شناخته شوند.
به عنوان یک گام مهم در مراقبت های بعد از ارتودنسی، ریتینرها باید بر روی هر دو فک بالا و پایین نصب شوند و حدودا به مدت یک سال و طبق نظر ارتودنتیست بدون وقفه از آن ها استفاده گردد. ریتینرها، ابزاری هستند که برای مراقبت بعد از ارتودنسی به کار می روند و باید به صورت شبانه روزی در دهان قرار گیرند. این ابزار را تنها در حالتی که قرار است غذا بخورید و یا مسواک بزنید باید از دهان خارج نمایید. در این صورت می توانید به حفظ نتایج حاصل از درمان ارتودنسی کمک شایانی کنید و برای بازه زمانی طولانی از این نتایج لذت ببرید.
در واقع، ریتینرها از جنس پلیمر ساخته می شوند و باید برای انجام مراقبت های بعد از ارتودنسی در دهان قرار گیرند. در صورتی که در استفاده از این ابزار وقفه طولانی مدت ایجاد گردد، بعد از مدتی از نظر حجم و قالب دچار تغییر شده و دندان ها را دوباره جا به جا می کنند.
فراموش نکنید که در صورتی که ریتینرها دچار شکستگی شوند و یا به هر دلیلی آن ها را گم کرده و یا از دست دادید، در اسرع وقت برای ساخت مجدد آن ها اقدام نمایید. برای این کار باید به محض بروز مشکل به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کرده و مشکل را با او در میان گذارید تا اقدامات لازم صورت گیرد.
یکی از مواردی که بعد از اتمام درمان ارتودنسی می تواند منجر به بهم خوردن مجدد نظم دندان ها شود، رشد دندان های عقل در سنین رشد است.
رسیدگی به این مساله مخصوصا در موقعیت هایی که درمان ارتودنسی برای نظم دهی به دندان های قدامی صورت گرفته است، از اهمیت بالاتری برخوردار خواهد بود.
همچنین، در مورد دندان هایی که روی فک پایین رشد می کنند، رشد دندان عقل می تواند در ایجاد بی نظمی اثرگذارتر باشد. بنابراین باید موقعیت و نحوه رویش دندان عقل به خوبی بررسی گردد.
یک دندان عقل که نسبت به دندان های دیگری ممکن است بزرگتر هم باشد، در صورتی که فضای کافی برای خارج شدن نداشته باشد باید به بقیه دندان ها نیرو وارد نماید تا خارج شود.
حتی ممکن است این دندان در پشت دندان های کرسی دوم گیر کرده باشد و بنابراین برای خروج نیاز دارد که کمی نیروی بیشتری به دندان های مجاور وارد نماید. بنابراین، انتقال نیروهای رویشی به دندان های حاضر بر روی لثه ها که در اثر درمان ارتودنسی مرتب شده اند، می تواند نظم دندان های جلو را بهم زده و آن ها را دچار بهم ریختگی کند.
به این ترتیب، از سنین حدود 16 سالگی که دندان های عقل شروع به رشد می کنند و حتی کمی قبل تر از آن بهتر است که فرد مرتب برای معاینه و چکاپ به یک متخصص ارتودنسی مجرب و یا جراح فک و صورت معتبر مراجعه کند تا وضعیت رشد دندان های عقل او مورد بررسی قرار بگیرد. در این صورت اگر دندان عقل برای خروج از لثه دچار کمبود جا و فضا باشد ارتودنتیست می تواند با انجام جراحی آن را خارج نماید. این مساله کمک می کند تا نتایج حاصل از ارتودنسی از بین نرفته و بتوانید از داشتن دندان هایی مرتب نهایت لذت را ببرید.
این امکان وجود دارد که برخی بیماران به طور همزمان با ارتودنسی نیاز به جراحی داشته باشند. در واقع، جراحی برای برخی ناهنجاری ها مانند مشکلات دندانی-فکی اجتناب ناپذیر است و گاهی باید برای بهبود وضعیت فکین و دندان ها از روش های جراحی استفاده نمود.
اگر شخص در سنین پایین تر درمان ارتودنسی داشته است و بخشی از درمان خود را در کودکی پشت سر گذاشته باشد، رسیدن به سن 18 سالگی می تواند این امکان را برای او ایجاد کند که برای جراحی های لازم اقدام نماید. در حقیقت، در این سن با مراجعه به ارتودنتیست، معاینات لازم صورت گرفته و در صورت تشخیص متخصص می توان عمل های لازم برای فکین را انجام داد.
فراموش نکنید که انتخاب یک جراح معتبر و مجرب برای انجام هر گونه جراحی های مرتبط با فک و صورت از اهمیت بالایی برخوردار است که می توانید برای این کار با ارتودنتیست خود مشورت نمایید.
نتیجه بخش بودن مراقبت های بعد از ارتودنسی و حفظ نظم دندانی ، سلامت فک ها و دندان ها که در اثر درمان ارتودنسی به وجود آمده است، تا حد زیادی به بیماری های زمینه ای نیز بستگی دارد.
در واقع، وضعیت نسوج نگه دارندهی دندان ها، تا حد زیادی به سلامت جسمی افراد وابسته است. بیماری های داخلی مانند پوکی استخوان، دیابت و مرض قند، آرتروز و بیماری هایی که به ترشح غدد درون ریز مرتبط می شوند، به شدت می توانند بر مراقبت های بعد از ارتودنسی اثرگذار باشند.
در صورتی که شخص دچار اختلال در عملکرد غده تیرویید و پاراتیرویید باشد، باید حتما برای درمان آن اقدام نماید. در غیر این صورت، این بیماری می تواند منجر به ایجاد تحلیل در ریشه دندان ها و استخوان فک گردد و تحلیل لثه را نیز در پی داشته باشد.
به این ترتیب، بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته اند و درمان آن ها به انتها رسیده است باید حتما به طور مرتب به سلامت عمومی بدن خود توجه داشته باشند. چون در این صورت می توان نتایج درمان ارتودنسی را برای مدت زمان بیشتر و حتی تا پایان عمر بدون ایجاد کوچکترین مشکلی حفظ نمود.
ارتودنسی یکی از زیر شاخه های دندانپزشکی است که به دلایل مختلفی می تواند انجام گیرد. مراقبت های بعد از ارتودنسی یکی از مهم ترین مسائلی است که باید به محض اتمام درمان ارتودنسی مورد توجه قرار بگیرد.
یک متخصص ارتودنسی بعد از آن که درمان ارتودنسی به پایان رسید، از ریتینرها، ابزار و روش های مختلف دیگر مانند اسپلینتینگ استفاده می کند تا دندان ها را در همان شکل منظمی که پیدا کرده اند، نگه دارد.
وجود بیماری های داخلی مانند مشکلات غدد درون ریز و یا دیابت می تواند بر نحوه مراقبت های بعد از ارتودنسی اثرگذار باشند. همچنین، فراموش نکنید که رشد دندان های جدید مانند دندان عقل می تواند نظم و سلامت دندان های شما و مخصوصا دندان های جلویی را که با استفاده از ارتودنسی مرتب شده اند به خطر اندازد.
بنابراین، مراجعه مرتب و با برنامه به یک ارتودنتیست متخصص و یا جراح فک و صورت پس از اتمام دوران درمانی، باعث می شود تا از بروز مشکلات پیچیده تر جلوگیری شود و نتایج حاصل از ارتودنسی ماندگارتر باشد.
به این ترتیب، مراقبت های بعد از ارتودنسی را باید جدی گرفت تا بتوان از نتایج حاصل از آن، برای بازه زمانی بیشتری لذت برد.